*کلمه سواء به معنی «مشترک و برابر و مساوی» است و منحصر در کلمه الله نیست بلکه مقصود الهیت و ایمان به خداست که پیروی از آن مشترکا در همه ادیان واجب شمرده شده است و آن این است که ما آدمیان غیر از خدا را که همان حق است نپرستیم و چیزی را در معنی الهیت با او شریک نگردانیم و یکدیگر را به جای خدا ارباب و خداوندگار خود نگیریم و بدین بیان جوهر همه ادیان پرستش خدا و دوری از پرستش هر چیز یا خلق دیگر غیر از خداست و چون معنی خدا با حق و حقیقت وزیبایی و نیکویی و دانایی آمیخته است تعبیر دیگر این فرمان چنین میشود که ما آدمیان پیوسته به راه حق برویم و حقیقت را زیر پای نگذاریم و چیزی به جای حقیقت برنگزینیم و هواهای نفسانی و خیالات باطل خود را برحق برتری ندهیم و نیز همه تسلیم زیبایی و دانایی باشیم و اغراض شخصی ما چهره زیبایی و چهره علم و معرفت را نپوشاند و معنایی غیر از حقیقت و زیبایی و جمال برما حکومت نکند، و این است حکومت حق سالاری.
*کلمه سواء میتواند معاهده صلح و دوستی بین همه ادیان باشد زیرا صلح و دوستی بر پایه مشترک استوار است و اگر آن پایه های مشترک مهمترین و اساسیترین بخش پیوند های ما باشند اختلافات دیگر نه تنها مزاحم نیست بلکه مایه رفع ملال و سرمایه رشد و نوآوری است. آنچه از آن نمیتوان گذشت و آنچه تکثر پذیر نمیتواند باشد عشق و ایمان ما به حق و راستی، التزام ما به شرافت و جوانمردی و فضایل اخلاقی است و با این مقدار اشتراک هر گونه کثرت گرایی (Pluralism) موجب رشد همه مردمان در همه ادیان میشود. در حدیث از پیامبر اکرم آمده است :
«اختلاف امتی رحمة» یعنی اختلاف در امت من رحمت و برکت است.
*پلورالیسم اطوار گوناگون عشق به حسن و زیبایی و نیکویی است و به قول سعدی :
یک نکته بیش نیست غم عشق و این عجب کز هر زبان که میشنوم نا مکرر است
*اگر اهل کتاب که اکثر اهل عالمند این دعوت عام به حق سالاری را نپذیرند نشان میل ایشان است به ناحق سالاری، یا به ثروت سالاری و قدرت سالاری یا به سیاست سالاری و امثال آن؛ آنان نه به دین خود ایمانی دارند و نه به دینهای دیگر، پس آن قوم و آن گروه که این تعهد را به حق سالاری در خود احساس میکنند باید با صدای بلند تعهد خود را اعلام دارند که ما تسلیم حقیم و پیوسته برقرار خود هستیم که اگر برکلمه سواء توافق کنید شما رابه آغوش باز بپذیریم یا ما به آغوش شما آییم. هاتف اصفهانی گوید:
یار ارمنی مسلک، شوخ عیسوی مذهب یا بیا مسلمان شو، یا مرا نصاری کن
«اینما تولوا» را خوانده ای تو ای زاهد گر در حرم بستند، سجده بر کلیسا کن