به گزارش حوزه پارلمان باشگاه خبرنگاران، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی امروز (چهارشنبه ۷ خرداد) در همایش بین‌المللی اندیشه‌های فلسفی شهید مطهری گفت: البته در آثار شهید مطهری مطالب زیادی وجود دارد که متاسفانه در شرایط کنونی عدم تبیین درست جهان و عدم قبول معاد نوعی آشفتگی در تفکر بشری به وجود آورده است.  

 
نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه شهید مطهری یک شخصیت چند بعدی داشت، افزود: از نظر تسلط بر علوم اسلامی به ویژه فلسفه فقه، ‌کلام و حدیث این دانشمند یکی از استثنائات به شمار می‌رود از طرفی دیگر جامعیت فکری ایشان موجب ماندگاری آثار وی شده است.  
 
وی با اشاره به شخصیت معنوی و سلوک اخلاقی شهید مطهری گفت: شهید مطهری یک وارستگی اخلاقی را همراه دانش داشتند از طرفی دیگر از جهت فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی هم شخصی مسئولیت پذیر بودند. به ویژه در زمان ۱۵ خرداد سال ۴۲ ایشان همراه امام بوده و تا اوایل سال ۵۸ خود را یک شخصیت مسئولیت پذیر به همگان نشان دادند.  
 
این نماینده ادامه داد: از طرفی دیگر به علت حضور شهید مطهری در دانشگاه و حوزه و ارتباط ایشان با مردم این دانشمند یک شخصیت منزوی از مردم نبود و جمع این خصوصیات و تزریق در دانشگاه و حوزه و نگارش بیش از صد اثر مهم از استثنائات ایشان بوده است.  
 
لاریجانی با اعلام اینکه شهید مطهری یک الگوی عالم جامع شیعی است گفت: البته ذهن عقل گرای ایشان باعث شد تا آثار وی از ماندگاری و عمق بالایی برخوردار باشد.  
 
وی با یادآوری علاقه شهید مطهری به فلسفه طبیعی افزود: یکی از نکات مهم این است که شهید مطهری در مباحث و کتب خود در ساحت‌های مختلف اجتماع خلط مبحث و خلط ساحت نمی‌کرد و در آثار خود راه حل‌های دیگر را زیر سوال نمی‌برد تا منطق‌ها مخلوط نشود و در هر بخش و حوزه با متدلوژی آن حوزه صحبت می‌کرد.  
 
رئیس مجلس با تاکید بر اینکه شهید مطهری منطق را در ساحت‌های مختلف مورد توجه قرار داده بود گفت: یکی از صاحب نظران می‌گفت که مطهری فردی است که دین را فلسفی و فلسفه را دینی کرده اما به نظر من این موضوع دقیق نیست و حتی شهید مطهری در کتاب‌هایش چنین ادعایی ندارد.  
 
لاریجانی ادامه داد: اسلام یک مکتب فلسفی نیست که این موضوع در حرف‌ها و مطالب شهید مطهری هم به چشم نمی‌خورد و این ادعا خیلی هم منطقی نیست زیرا حوزه اسلام گسترده است و منطقی نیست که تمام آ‌نرا فلسفی کنیم. از طرفی دیگر اگر انسان در معارف سلیقه‌ای دارد نمی‌تواند این سلیقه را در همه جا مطرح کند.  
 
وی با اعلام اینکه شهید مطهری در آثارش پایبندی عقلانی دارد گفت: قطعا تاملات عقلانی وی با تاملات فلسفی متفاوت است.  
 
لاریجانی با اشاره به دغدغه شهید مطهری درباره اذن کلام گفت: در سیر تکاملی علم کلام چند دوره وجود دارد که دوره زمانی خواجه نصیرطوسی، مرحله ورود خواجه به بحث‌های کلامی و مسائل فلسفی بخشی از این سیر تکاملی است که براساس آن بعد از مرحله دوم به بعد تقریبا علم کلامی، فلسفی و برهانی شده است لذا کلام شهید مطهری کلام فلسفی است بنابراین کلامی که امروز مطرح می‌شود کلام به شیوه قبل نیست و به سمت فلسفه رفته است از طرفی دیگر کلام شهید مطهری کلامی است که تغییر شکل پیدا کرده و به سمت کلام فلسفی رفته است.  
 
وی ادامه داد: از طرفی دیگر در دوازده قرنی که فلسفه در اسلام مطرح شده شرایط تغییر کرده از این رو در یک دوره‌هایی وضعیت سکون وجود داشته که این از آنجا با اهمیت است که در عصر معاصر شرایط فلسفه تغییر نکرده است به طور مثال در قرن سه و چهار در این رابطه با فارابی مواجه هستیم و در قرن ۴ و ۵ با ابن سینا و در قرن ۵ غزالی. عملا در مقابل فلاسفه ایستادند پس از غزالی تا قرن‌ها در این حوزه خاموشی داشتیم اما قطعا حرکت فکری غزالی تاثیرگذار بود و پس از آن فکر فلسفی با سکوت مواجه شد. از طرفی دیگر در قرن ۶ سهروردی و در قرن ۷ خواجه نصیر به میان آمد و بعد از آن از قرن ۷ تا ۱۰ ملاصدرا مطرح است این درحالی است که در دنیای عرب در آن زمان ما جریان بالغ فلسفی مشاهده نمی‌کنیم.  
 
رئیس مجلس افزود: در آن زمان تجدد در دنیای عرب سایه انداخته بود و کشورهای عربی تحت تاثیر آن موضوع بودند اما در ایران وضع متفاوت بود و عقل گرایی شیعه و سابقه فعالیت در حوزه فلسفی موجب شد که ایران از این موضوع تاثیر نگرفته و موج فلسفی را ایجاد کردند.  
 
وی با تاکید بر اینکه طبقات سی و چهار گانه شهید مطهری درباره فلسفه نشان دهنده زنده بودن فکر فلسفی در عصر معاصر است افزود: فکر فلسفی در ایران برخلاف برخی کشورهای عربی حضور زنده دارد و از طرفی دیگر شاهد بودیم که از حدود یک قرن پیش تحولات سیاسی مشروطه ایجاد شد که این موضوع با ورود تفکرات فلسفی غرب به کشور همراه شد البته در این رابطه از حدود ۴۰۰ سال پیش در دوران صفویه برخی آثار غرب به شرق آمده بود اما در دوره مشروطه افکار غربی وارد ایران شد.  
 
لاریجانی ادامه داد: از طرفی دیگر در دوره صفویه جریان عمیق شکل گرفت البته این دوره با دوره رنسانس و فعالیت افرادی مانند دکارت مصادف شد که در این رابطه کاری که دکارت انجام داد فلسفه را ریاضی گونه کرد زیرا تصور دکارت این بود که شهود را براساس مختصات و بردار می‌توان دید که این موضوع به این معنی است که تفکر فلسفی قرون وسطی تغییر شکل پیدا کرد و شکل محاسبه و ریاضی گونه تغییر یافت.  
 
این نماینده مجلس تصریح کرد: در آن زمان نقطه مقابل این تفکرات در ایران و مکتب اصفهان بود که آن‌ها عکس تفکرات غرب بوده‌اند.  
 
لاریجانی افزود: برخی مسائل و مباحث در موضوع فلسفه اسلامی تکرار شده است که به طور مثال می‌گویند فلسفه اسلامی معنی ندارد زیرا فلسفه پایبندی به عقل دارد و فلسفه اسلامی کپی از فلسفه یونان است که این حرف و ادعا برای شهید مطهری سست بوده است از طرفی دیگر در کتب شهید مطهری به این موضوع توجه شده است که فلسفه اسلام در حوزه منطق با فلسفه یونان تفاوتی ندارد از طرفی دیگر فلسفه اسلام در استدلال‌ها بسیار تکمیل‌تر از فلسفه یونان است همچنین عناوینی از فلسفه یونان آمده اما محتوای دو فلسفه بسیار متفاوت است اما موضوع مورد اهمیت این است که برخی مسائل در فلسفه یونان وجود ندارد اما در فلسفه اسلامی ایجاد شده و شهید مطهری بر آن تاکید کرده است که وجود ذهنی، اصالت وجود و وحدت وجود از این مباحث است.  
 
وی با اشاره به مباحث مطرح شده از سوی شهید مطهری درباره فلسفه سیاست و بحث فطرت گفت: شهید مطهری در بحث آزادی می‌گوید آزادی یک ارزش است و انسان اگر دارای این ارزش نباشد استعدادهای خود را نمی‌تواند رشد و شکوفا کند همچنین ایشان می‌گوید آزادی تا آنجایی است که مرزهای سایر ارزش‌ها را نشکند پس هم مبنای آزادی و هم محدود کردن آزادی به موضوع فطرت برمی گردد.  
 
این نماینده مجلس با تاکید بر اینکه شهید مطهری در بحث جامعه، تشخص برای این حوزه قائل است تصریح کرد: در کلیات تفکر ایشان به ویژه فلسفه مضاعف در موضوع فطرت تاکید شده که در این رابطه باید کاوش‌های بسیاری را انجام داد.  
 
وی ادامه داد: برخی از متفکران می‌گویند که باید افکار غربی هم در فلسفه و هم در علم را کنار بگذاریم از طرفی دیگر یک گروه از دانش‌های غربی استقبال می‌کنند از طرفی دیگر گروه دیگری هستند که به دنبال سازوکار کردن تفکرات اسلامی و غربی با هم هستند عده‌ای هم به دنبال جدا کردن علم جدید از ضمائم فلسفی آن هستند که شهید مطهری از این دست افراد است.  
 
لاریجانی گفت: ادبیات فلسفی شهید مطهری یک نوع فراگیری دارد زیرا ادبیات این عالم وارسته ساده بود و پیچیدگی نداشت که قطعا این ساده نویسی تسلط می‌خواهد از طرفی دیگر فلسفه تطبیقی یکی از زیبایی‌های کار مطهری است و امروز ما نسبت به گذشته بیشتر به آن نیاز داریم زیرا زمینه‌های ارتباطی با غرب زیاد شده و اگر می‌خواهیم رشد فلسفی داشته باشد باید یک ارتباط معقول ایجاد شود.  
 
رئیس مجلس افزود: در فلسفه سیاست، شهید مطهری رکن اصلی را عدالت می‌داند که این به بحث فطریات برمی‌گردد از طرفی دیگر توجه به تاریخ فلسفه یکی از تاکیدات شهید مطهری است که هم اکنون مشکلات مربوط به نبود سیر تاریخی در فلسفه بیشتر شده که شهید مطهری به این موضوع توجه داشته و این شیوه در کار فلسفی امروز بسیار مفید است.
 
انتهای پیام/