به گزارش خبرنگار تئاتر باشگاه خبرنگاران؛ صبح امروز نشست رسانه‌ای همایش نقالی هنر کاربردی با حضور روح‌الله جعفری، حسین جمالی و مجید رحمتی در سالن همایش تئاتر شهر برگزار شد.

روح‌الله جعفری در ابتدا گفت: هنوز در این دنیای مدرن که در آن زندگی می‌کنیم هماهنگ شدن دو گروه، سازمان یا نهاد با هم امری غیر ممکن است. با توجه به اینکه یک نشست وقتی از قبل‌ترها برنامه‌ریزی شده چطور یک گروه به خود اجازه می‌دهد نشستی دیگر را همزمان برگزار کند که این خود نیاز به یک آسیب شناسی دارد و این امر اتفاقی تأسف بار است. نشستی که برگزار شده برای اطلاع رسانی گروه تئاتری "نیست" و به سرپرستی حسین جمالی است.



حسین جمالی در ادامه عنوان کرد: درباره‌ی جرقه‌ی رسیدن به این سلسله نشست‌ها باید بگویم زمانی که خود بنده در سال آخر دانشگاه با شیوه اجرایی نمایش‌های ایرانی آشنا شدم به پتانسیل‌های بالای آن فکر کردم به همین خاطر به سراغ کار مجلس نقالی رومئو و ژولیت، مجلس شبیه لیر بیچاره و مجلس انتقام جویی هملت رفتم که حدود ده سال طول کشید. در طول این سال‌ها به مجموعه کمبودهایی در نمایش‌های ایرانی آگاهی پیدا کردم و سعی بر آن شد تا در یک مجموعه نشست که از شهریور امسال آغاز کردیم آن را مرتفع سازیم.

وی ادامه داد: با تهیه‌ سرفصل مدون مجموعه نشست‌ها را برگزار کردیم که با تهیه فیلم و کتاب در صدد یک مرجع تصویری و نوشتاری در نقالی هستیم تا بتوانیم این مجموعه را به یونسکو ارائه داده و مرجعی برای مردم ایران فراهم سازیم.

روح‌الله جعفری در ادامه‌ی نشست عنوان کرد: در جشن هنر شیراز در یک یا دوسال هنرمندان نمایش‌های ایرانی ده به ده و شهر به شهر راه افتادند و در زمینه‌ی آئین‌های نمایش ایرانی افرادی که سوته دل این نمایش‌ها بودند را انتخاب کرده و آنها را جهانیان معرفی کردند و محققانی چون "چکولوفسکی" و "چه‌او چ" با حضور در این مراسم‌ در زمینه‌ی تحقیق در ذهنشان جرقه زد و به سراغ این نمایش‌ها رفتند. متأسفانه در حال حاضر امکانات و افرادی که داعیه‌ی آن را دارند بیشتر شده اما خروجی کاربردی نداشته است.

حسین جمالی در ادامه‌ی نشست تصریح کرد:‌مهم ترین مشکل پژوهشگران کم توجهی به کارهای آنهاست زیرا آنها باید همه از جمله مدیران و مسئولان را متقاعد کنند که کار پژوهشی عملی کاربردی است که متأسفانه کار پژوهشی در اولویت هیچ مدیر و مسئولی قرار نمی‌گیرد،‌ و البته که داعیه‌ی آن را در خبرگزاری‌ها و نشست‌ها دارم. برای انجام اجراهای پژوهشی نیاز به سالن است که این اتفاق هیچ‌گاه نمی‌افتد و در نهایت خیلی وقتها این پژوهش‌ها به دست کسانی که بخواهند از آن استفاده کنند نمی‌رسد. این در شرایطی است که وقتی از بحران اقتصادی در کشور صحبت می‌شود و اثری با کمترین بودجه قابلیت اجرا دارد، حمایتی از جانب هیچ ارگانی از آن اثر نمی‌شود.

وی تصریح کرد: ما قرار بود اولین هفته نقالی را برگزار کنیم که به دلیل مشکلاتی این اتفاق میسر نشد و الان همایش نقالی هنر کاربردی را برگزار می‌کنیم. شیوه‌ی نمایش های ایرانی را با مبنا قرار دادن نمایش نقالی در تاریخ تئاتر ایران لحاظ کرده‌ایم تا ببینیم دیگر نمایش‌ها در طول تاریخ تئاتر ایران چگونه شکل گرفته است.

وی عنوان کرد: مرشد ترابی می‌گوید نقالی این نیست که یک ترکه دست بگیرید و جلوی تئاتر شهر بایستید. نقال باید اخبار بخواند و به روز باشد، اجرا کننده‌ی امروز با عدم آگاهی خود به بدنه‌ی نمایش‌های ایرانی آسیب می‌زند.

جعفری در ادامه‌ی جلسه عنوان کرد: ‌طبیعتا پرداختن به درام و نمایش ایرانی جزء دغدغه‌ی افراد در صد سال گذشته بوده است. از عبدالحسین نوشین که ظاهرا دغدغه‌ی تئاتر ایرانی داشته تا زمان کودتا و پس از کودتا که تئاتر ایرانی در لاله‌زار به ابتذال می‌رود و بعد از آن گروه هنر ملی با حضور بزرگان شکل می‌گیرد که تا مقطع انقلاب کار می‌کنند. آنها علاوه بر این اساسنامه‌ای را تنظیم کرده و در زمینه پژوهش و اجرای نمایش ایرانی بسیار تأثیرگذار بودند. ما ملتی نیستیم که مدون شده این اطلاعات را در اختیار داشته و بیشتر این اطلاعات سینه به سینه بین افرادی محدود انتقال پیدا کرده است.

جمالی در ادامه افزود: ما اول باید بدانیم  که ریشه ما در کدام خاک است من مطمئنم که ریشه‌ی ما در پاریس، مسکو و وین نیست. آثار نمایشی با سه شرط اجرا می‌شود، شرط اول حضور دولت مردی که اصولا نامش سرمایه است،‌ شرط دوم دولت مردان از آن حمایت نکرده و به صورت خودجوش اجرا می‌کنند و در شرط سوم دولت مرد علاوه بر این که حمایت نمی‌کند خود ممانعت نیز می‌کند که از جهل وی نشأت می‌گیرد که در طول تاریخ این اتفاق وجود داشته به همین خاطر هیچ وقت پیش نیامده، هنرمند سر حوصله این اطلاعات را بنویسد و از یک جا فقط سعی می‌کند زنده بماند.

وی ادامه داد: تاریخ فرهنگی ما تاریخ محرومیت است این شرایط بد باعث شده ما یاد نگیریم که بنویسیم و مدون سازی کنیم این مکتوب کردن، نوشتن و مدون سازی و تدوین باعث می‌شود که ما نتیجه گیری کنیم. اینجا بحث فرهنگی ملی مطرح می‌شود، نحوه تفکر انسان غربی با انسان شرقی متفاوت است. وقتی فرهنگ‌ها را مطالعه می‌کنیم به تفکر ملل می‌رسیم که ما آن فرهنگ را نداریم و آن غرب زدگی که چند سال پیش مطرح بود امروزه صد در صد در حال اتفاق افتادن است. اگر ما روی شیوه اجرای نمایش‌های ایرانی بتوانیم درست کار کنیم با همین سلسله همایش‌ها قدم اول را برداشته. در سلسله‌ همایش‌ها ما باید بتوانیم قسمتی از این خلأ ها را برداریم که سیستماتیک کردن نمایش‌های ایرانی به این درد می‌خورد تا گروه‌ها از آنها وام گیرند.

مجید رحمتی در ادامه‌ی جلسه بیان کرد: ما در گروه نمایشی "نیست" در ابتدا هیچ دورنمایی نداشتیم. این شیوه‌های نمایشی ایرانی را به دو بخش می‌توان تقسیم کرد که یکی از آنها انتقال سینه به سینه و استاد شاگردی و دیگری به صورت علمی در دانشگاه‌ها است. نقال به لحاظ اجرایی خود به تنهایی آنقدر قدرتمند است که تکلیف مخاطب با آن معلوم است.

جمالی در ادامه‌ی نشست گفت: نقالی به عنوان نمایشی که نحوه بیان ایرانی دارد و با شناخت نحوه بیان ایرانی در انتظار گودو را با شیوه‌ی بیان ایرانی یعنی نقالی اجرا نمایند.

جعفری در ادامه خاطر نشان کرد:‌هر جشنواره فی نفسه می‌تواند مفید واقع شود اما به شرط اینکه استعدادها رها نشده که متأسفانه جشنواره‌ها در چند سال گذشته با معرفی و رها کردن استعدادها بارها و بارها آنها را سرکوب کردند.

جمالی در ادامه اظهار داشت: در خارج از کشور خیلی بیشتر برای کارهای ما ارزش قائل‌اند و امیدوارم که ما از این جامعه کنده نشویم زیرا هرچیزی که به دست آورده‌ایم از دست خواهیم داد، ما در تهران در مرکز امکانات قرار داریم اما از اولین امکانات محرومیم و نمی‌دانم در شهرستان‌ها چگونه کار می‌شود. خودجوش بودن این کار ارزشی که ما با بودجه‌ی شخصی آن را انجام داده‌ایم خود جالب توجه است.

رحمتی اذعان داشت: درباره‌ی بحث آموزش در دوره‌ی بعدی بنا است که با یک سری از دانشگاه‌ها مکاتبه کنیم که ما نیز به تنهایی نمی‌توانیم کاری انجام دهیم. اگر خانه‌ی تئاتر، کانون تئاتر ایران، مرکز هنرهای همایشی و ... واقعا آمادگی این را داشته باشند ما حاضریم آن را به عنوان یک طرح مدون شده تحویل دهیم. یکی از مدینه‌های فاضله ذهن بنده ایجاد هنرستان نمایش‌های ایرانی و حتی فارغ‌التحصیلی نمایش‌های ایرانی است.

حسین جمالی در انتها خاطر نشان کرد: تمامی کسانی که در این پروژه حضور دارند بدون هزینه و هیچ دریافت هزینه‌ای هستند و از قطب‌الدین صادقی و داوود فتح‌علی بیگی تشکر می‌کنم تا اردیبهشت سال آینده مجموعه همایش‌ها ادامه دارد. ما نمایش تهمینه را پس از سه نمایش از شکسپیر به پیشنهاد قطب‌الدین صادقی آماده کردیم و حاضریم سالها برای به ثمر رسیدن اجرایمان صبر کنیم.