به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛  الفبای زبان اوستایی را « دین دبیری » می گفتند. این زبان در حدود سده ششم میلادی برای نگارش اوستا استفاده می شد. کتاب اوستا تا آن زمان سینه به سینه میان مردم منتقل می شد. زبان اوستایی بدون وجود پیشینه پدید نیامد، بلکه این زبان از روی زبان های پهلوی کتابی و زیوری ساخته شد. در الفبای زبان اوستایی برای هریک از آواها نشانه ای خاص وجود دارد و این زبان از سمت راست به چپ نوشته می شد. هم اکنون در زبان فارسی برای هر آوا یا صوت نشانه ای خاص وجود دارد. این مسئله در مصوت های زبان فارسی به چشم می خورد. همچنین شیوه نگارش زبان فارسی امروز نیز مانند اوستایی است. هرچند زبان فارسی امروز دنباله زبان پهلوی است، اما این دو مسئله زبان اوستایی به زبان امروز منتقل شده است. دلیل این امر را می توان در وجود ریشه های زبان پهلوی در این دو زبان دانست. الفباهای مختلفی برای چاپ زبان اوستایی توسط ایرانشناسان اختراع شد. این الفبا ها را با توجه به حروف لاتین و یونانی ساختند. اما در این دو زبان نشانه هایی برای بیان نشانه های آوایی زبان اوستایی وجود نداشت. به همین دلیل تغییراتی را در نشانه های زبان های لاتینی و یونانی به وجود آوردند.

1-« سیفون » (siphon ) : معادل آن را « آبشویه » قرار داده اند. این کلمه از ترکیب اسم، بن مضارع فعل « شستن » و « های غیرملفوظ » ساخته شده است. این حرف در ترکیب با فعل به منظور ساخت صفت مفعولی به کارمی رود. این صفت مفعولی را می توان در انواع ماضی از جمله نقلی، التزامی، بعید و ماضی استمراری مشاهده کرد. تا کنون صفت مفعولی از فعل مضارع ساخته نشده است. این نوع فعل تنها در فعل ماضی دیده می شود.به همین دلیل است که « آبشویه » در ذهن نامتناسب و گنگ جلوه می کند. علاوه بر فعل « شستن » افعالی چون « پاک کردن »، « از بین بردن »، « زدودن » و « تمیز کردن » وجود دارد. پس نمی توان فعل « شستن » را به عنوان تنها گزینه در این معادلسازی عنوان کرد. همچنین در زبان امروز کلمه « شوینده » وجود دارد که می توان از آن نیز بهره برد.در صورتی که بخواهیم همین ترکیب فعلی کلمه معادل را تغییر ندهیم، ساخت کلمه « شوینده آب، آب زدا، از بین برنده آب، تمیز کننده آب یا پاک کننده آب » منطقی تر از معادل کنونی بود و امکان کاربرد آن را افزایش می داد. این معادل به هیچ عنوان در زبان امروز به کارنمی رود و در آینده نیز امیدی به کاربرد آن نخواهد بود.

2-« لیچینگ » ( leaching   ) : معادل آن را « آب شویی » ساخته اند. این کلمه از اسم، بن مضارع فعل شستن و « یاء » نسبت ساخته شده است. این کلمه در زبان لاتین به منظور بیان مفهوم حل و جداسازی اجزای سازنده انحلال پذیر از سنگ، خاک یا کانسنگ با استفاده از سیالات به کارمی رود. بنابراین استفاده از واژه « آب » در این معادل معنای کلمه را تغییر داده است. زیرا در مفهوم اصلی کلمه صحبتی از آب نمی شود و از طرف دیگر به نوع خاصی از سیالات اشاره ای ندارد. قرار دادن واژه ساده ای مانند « جداکننده » مفهوم را راحت تر منتقل می کرد و امکان کاربرد آن وجود داشت. این معادل در زبان امروز به این معنا به کارنمی رود.

3-« هایدر پنیکس » (hydroponics ): معادل آن را کلمه « آب کشت » وضع کرده اند. این کلمه در لاتین برای بیان مفهوم کشت در محلول های غذایی بدون استفاده از خاک به کارمی رود. این معادل در زبان امروز به کارمی رود و از ترکیب دو اسم ساخته شده است. امروزه کلمه « کشت » تنها به عنوان اسم کاربرد ندارد، بلکه به عنوان جزء اسمی فعل مرکب « کشت کردن » نیز به کارمی رود. هرچند علاوه بر این فعل، فعل « کاشتن » نیز به کارمی رود. این فعل کاربرد بیشتری نسبت به فعل مرکب دارد. دلیل کاربرد کلمه معادل را می توان در سهولت تلفظ آن برای فارسی زبانان دانست. 

انتهای پیام/