به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان؛ خیلی از هورمون‌های بدن از چربی ساخته می‌شوند، بنابراین حتما باید طی روز مقداری چربی مصرف کنیم. مسئله مهم در اینجا، بیماری افزایش چربی‌خون یا هیپرلیپیدمی است که از سال‌ها قبل به‌عنوان یکی از عوامل موثر در تنگی عروق مغز و قلب شناخته شده است. یکی از مهم‌ترین عوامل تنگی عروقی مغز و اندام‌ها، چربی‌خون است که سن و سال نمی‌شناسد، چربی‌ها از سنین پایین و بعد از بلوغ به‌تدریج در دیواره عروق شروع به ته‌نشین شدن و رسوب می‌کنند و باعث ایجاد پلاک‌هایی به نام آتروما یا آترواسکلروزیس (تصلب‌ شرائین) می‌شوند.

چربی‌های خون را می‌توان به 2 نوع تری‌گلیسرید و کلسترول تقسیم‌بندی کرد. این چربی علاوه براینکه از طریق غذا جذب می‌شود به‌وسیله کبد نیز تولید می‌شود و در خون وجود دارد. بالا رفتن تری‌گلیسرید چند خطر عمده ایجاد می‌کند؛ از جمله اینکه می‌تواند در مجاری لوزالمعده رسوب کند و باعث ایجاد پانکراتیت یا التهاب لوزالمعده شود و خطر ابتلا به دیابت را تا حد زیادی بالا می‌برد. همچنین از آن به‌عنوان دومین عامل انسداد عروق بعد از کلسترول نام برده می‌شود.

کلسترول در مقایسه با تری‌گلیسرید خطر بیشتری برای قلب، مغز و عروق دارد. با این حال کلسترول عامل ساخته شدن هورمون‌های جنسی و بسیاری از هورمون‌های دیگر است بنابراین نمی‌توان گفت که به خودی خود مضر است بلکه بالارفتن بیش از حد آن می‌تواند خطرناک باشد. کلسترول وقتی که بر دیواره عروق می‌نشیند، به‌صورت LDL یا لیپوپروتئین با دانسیته پایین خود را نشان می‌دهد؛ یعنی همان چربی بد که باعث تشدید انسداد عروق می‌شود. ترکیب دیگری از کلسترول نیز وجود دارد که با نام HDL یا لیپوپروتئین با دانسیته بالا یا همان چربی خوب شناخته می‌شود. این چربی از عروق محافظت می‌کند و باعث پاکسازی دیواره آنها می‌شود، بنابراین کلسترول یک جا نقش بد و جای دیگر نقش خوب را بازی می‌کند.

چربی‌خون درصورتی که خیلی بالا نباشد، علائم خاصی ندارد، اما اگر خیلی بالا برود و مدت طولانی بالا بماند، به‌تدریج باعث سرگیجه می‌شود. همچنین ممکن است باعث ایجاد علائم شبیه به نوروپاتی، گزگز و مورمور شدن دست و پا شود. در ادامه نیز عوارض آن ظاهر می‌شود؛ مثلا اگر باعث انسداد عروق قلب شود، علائم نارسایی قلبی ایجاد می‌کند که در این حالت فرد هنگام راه‌رفتن و فعالیت دچار تنگی نفس یا درد سینه می‌شود. همچنین می‌تواند باعث علائمی از نارسایی عروق مغزی و اختلال در اندام‌ها شود.

اگرچه افزایش تری‌گلیسرید خون در افراد چاق و کم‌تحرک بیشتر دیده می‌شود اما لاغرها هم ممکن است به این بیماری دچار شوند. از طرفی کم کردن وزن دلیل قطعی بر از بین‌رفتن بیماری چربی‌خون نمی‌شود. علاوه براین، در بعضی خانواده‌ها به علت اختلالات ژنتیکی، میزان چربی بد یا LDL بالاست؛ یعنی بدون اینکه فرد اضافه‌وزن یا رژیم نامناسبی داشته باشد و پرخوری کند، به‌ صورت ارثی از سنین پایین و حتی 20 سالگی چربی بد خونش بالا می‌رود.

کلسترول 220 در یک پسر 22 ساله ورزشکار هیچ خطری ندارد اما در خانمی ‌‌که بای‌پس قلبی انجام داده، کلسترول 180 هم بالا محسوب می‌شود. گروهی از متخصصان هر سال در دنیا مجمعی تشکیل می‌دهند و میزان مجاز این چربی‌ها را تعیین می‌کنند. امروزه در درمان چربی‌خون توجه عمده روی چربی ‌بد است. طبق دستورالعمل‌های مجامع پزشکی، میزان LDL یا چربی بد باید در همه افراد زیر 160 باشد. در کسانی که حداقل 2 عامل خطر دارند نیز باید زیر 130 باشد. در بیماران قلبی، افراد دیابتی و کسانی که عروقشان درگیر است و حادثه مغزی برایشان اتفاق افتاده نیز باید زیر 100 باشد. فردی که بیماری قلبی مثل تنگی عروق دارد هم باید LDL زیر 70 داشته باشد. میزان چربی‌خوب نیز باید بالای 40 و تری‌گلیسرید کمتر از 150 باشد.

انتهای پیام/

منبع: سیمرغ