یادداشت رضا اسماعیلی درباره شعر آیینی را در اینجا بخوانید.

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛  رضا اسماعیلی از شاعران کشورمان یادداشت خود را درباره شعر آیینی در اختیار ما قرار داده در این یادداشت آمده است: 

ما ملت «گریه سیاسی» هستیم

«در مرثیه‌خوانی بایستی به صدق واقعه پایبند بود. درست است که شما می‌خواهید مستمع خودتان را بگریانید، امّا این گریاندن را به وسیله‌ هنرنمائی در کیفیت بیان واقعه تأمین کنید، نه در ذکر واقعه‌ای که اصل ندارد. ما در گذشته‌ ها سراغ داشتیم، ان ‌شاءاللَّه حالا آن جور نیست که بعضی‌ها فی‌المجلس یک چیزی را جعل می‌کردند؛ نکته‌ای همان جا به ذهنش می‌آمد، می‌دید خوب است، موقعیت خوب است، همان جا می‌گفت و از مردم اشک می‌گرفت! این درست نیست. اشک گرفتن از مردم که هدف نیست؛ هدف، آمیختن این دلِ اشک ‌آلود که اشک را به چشم می‌رساند و چشم را اشکبار می‌کند به معارف زلال است؛ البته با هنرنمائی.»
( مقام معظم رهبری، در دیدار با شاعران و ذاکران اهل بیت، 13 خرداد 1389)

بعد از حادثه مُحرم 61 و شهادت امام حسین(ع) و یارانش، حکومت منفور بنی امیه نه تنها عزاداری بر امام حسین و یارانش را ممنوع اعلام کرد، بلکه مردم را به سب علی و آل علی تشویق هم می کرد. حتی می گویند نفرت معاویه از آل علی به حدی بود که در قنوت نماز خویش على، حسن و حسین(علیهم السلام) را لعن مى کرد.

در طول تاریخ حکومت های ظالم و غاصبی همچون بنی امیه و بنی عباس به مردم اجازه برپایی مجالس عزاداری حسینی را نمی‌دادند و اصلا نام بردن از اهل بیت(ع) و امام علی(ع) و امام حسین(ع) و یارانش ممنوع بود و هر کس که به این مسئله تن نمی داد، زندانی و تبعید می‌شد و یا به شدیدترین وجه مورد آزار و شکنجه حکومت قرار می گرفت.

در چنین فضای بسته و رُعب آوری بهترین راه برای زنده نگاه داشتن قیام حسینی و افشای ماهیت پلید یزیدیان گریه بر مصائب اهل بیت بود. در آن زمان تنها رسانه قدرتمندی که باعث افشای چهره پلید یزید می‌شد «رسانه اشک» بود. در این شرایط بسته امنیتی، برای زنده نگاه داشتن قیام حسینی از دست شیعه جز گریه بر اهل بیت کار دیگری بر نمی‌آمد. به خاطر همین این همه روایت و حدیث از معصومین درباره ثواب گریه بر مظلومیت حسین(ع) و اهل بیت داریم. اما باید به این نکته هم توجه داشته باشیم که گریه بر اباعبدالله(ع) گریه عاطفی و از روی ترحم نیست، گریه سیاسی است. به یاد دارم حضرت امام خمینی(قدس سره الشریف) نیز در زمان حیات پر برکت شان با یادآوری و تاکید بر این نکته که گریه بر اباعبدالله(ع)، گریه سیاسی است، نه گریه عاطفی و از روی ترحم، فرموده بودند: «این اجتماع در مجالس روضه را خیال نکنید فقط این است که ما گریه کنیم برای سیدالشهدا. نه سیدالشهدا احتیاج به این گریه‏ ها دارد و نه این گریه خودش فی ‌نفسه کاری از آن برمی‏ آید؛ جنبه‏ سیاسی این مجالس بالاتر از همه‏ جنبه‏ های دیگری است که هست.»
(صحیفه‌ی نور، ج 13، ص 153)

در واقع بعد از واقعه عاشورای سال 61 گریه حکم یک مین انفجاری را داشت که جامعه را به حرکت در می آورد و قیام حسینی را زنده نگاه می داشت. محبان آل علی در آن روز و روزگار تنها با «اسلحه اشک» و گریه کردن بر اباعبدالله(ع) می توانستند شعله های قیام امام حسین را از خاموشی و فراموشی در امان نگاه دارند و ماهیت نظام پلید یزیدی را برای مردم افشا کنند. در آن زمان «اشک» اسلحه شیعه بود. امروز اما در کنار اشک و گریستن بر کربلا- که برای تحریک احساسات و حفظ شور حسینی لازم است- باید به «نگریستن» هم فکر کنیم. امروز «نالیدن» باید معبری برای «بالیدن» باشد. امروز برای معرفی قیام کربلا «اشک» تنها اسلحه ما نیست. به لطف خدا و حاکمیت نظام مقدس جمهوری اسلامی امروز ما برای معرفی شایسته نهضت انسان ساز کربلا تریبون‌ها و امکانات فراوانی داریم. عقل حکم می‌کند که در کنار دعوت به گریه و حضور بامعرفت «بر آستان اشک»، از همه امکانات و تریبون ها برای معرفی قیام حسینی به مردم جهان استفاده کنیم. یکی از این تریبون‌ها، تریبون «شعر آیینی» و «هیئت» است. ما هنوز به ظرفیت های نامکشوف این تریبون قدرتمند پی نبرده ایم. به همین خاطر است که قدر این سرمایه عظیم را نمی دانیم و «باری به هر جهت» و غیرهوشمندانه از آن استفاده می کنیم. باید از تریبون شعر آیینی و هیئت برای تبلیغ آموزه های اصیل دینی، روشنگری، بیداری و معرفت افزایی استفاده کنیم. استفاده سلیقه‌ای و ابزاری از این تریبون ظلم است.

 

انتهای پیام/

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
راضیه عسلی نژاد
۱۱:۰۸ ۲۸ مهر ۱۳۹۶
عالی
آخرین اخبار