در یک ماه اخیر و با گرم شدن هوا موجی از بیماری‌های گوارشی به ویژه اسهال در میان شهروندان اصفهان شایع شده؛ افزایش موارد ابتلا به این بیماری‌ها با انتشار فایل صوتی ناشناس در شبکه‌های اجتماعی مبنی بر شیوع وبا، سبب نگرانی برخی شهروندان شده و با اینکه مراجع رسمی بار‌ها این شایعه را تکذیب کرده اند.

اما گویا نگرانی‌هایی که فضای مجازی به آن دامن می‌زند دست از سر مخاطبان ناآگاه بر نمی‌دارد. در این بین برخی نگران آلودگی آب آشامیدنی هستند، عده‌ای با استناد به بیماری‌های گوارشی به شایعات دامن می‌زنند و البته هستند گروهی که به آسانی اسیر اظهارنظر‌های غیرعلمی و بدون سند و مدرک شبکه‌های اجتماعی نمی‌شوند؛ ماجرا را بیشتر بررسی می‌کنیم.

مردم نگران بیماری‌های گوارشی و هراسان از شیوع وبا

یکی از شهروندان اصفهانی در گفتگو با خبرنگار ما می‌گوید: چند روزی است که دچار ضعف بدنی و دل‌درد شده‌ام و وضع گوارشی بدی دارم؛ نگران ابتلا به بیماری وبا هستم.

شهروند دیگری می‌گوید: بسیاری از اطرافیان همانند پدرم دچار اسهال ویروسی شده‌اند و حال و روز خوبی ندارند، شایعه شده که بیماری وبا گریبانگیر مردم شده، امیدوارم که کذب باشد.

یکی دیگر از شهروندان هم که شایعه ابتلای افرادی به وبا را شنیده و نگرانی برخی از اطرافیانش را دیده می‌گوید: طبیعی است که در هوای گرم همانند هر سال بیماری‌های گوارشی افزایش یابد.

اما شهروند دیگری می‌پرسد: اگر این اسهال و ... که افراد زیادی این روز‌ها به آن مبتلا شده اند، وبا نیست پس این علائم ناشی از چیست؟

شهروندی دیگری هم اینطور تصوراتش را بیان می‌کند  فکر می‌کنم مشکل از آب آشامیدنی است و مردم با مصرف آب آلوده دچار بیماری‌های ویروسی می‌شوند.

آب آشامیدنی اصفهان کاملا سالم و بهداشتی است

ابتدا برای اطلاع از کیفیت آب آشامیدنی اصفهان با مهرداد خورسندی سخنگوی شرکت آب و فاضلاب استان گفتگو کردیم. او هم که این شایعات را شنیده می‌گوید: ماجرا از فضای مجازی شروع شد، اما شرکت آب وفاضلاب استان اصفهان هر گونه انتقال بیماری از طریق شبکه آب آشامیدنی اصفهان را رد می‌کند.

مدیر روابط عمومی و آموزش همگانی شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان برای توضیح بیشتر به فرآیند تصفیه آب می‌پردازد و می‌گوید: آب آشامیدنی ۵۸ شهر و ۳۸۰ روستای زیرپوشش سامانه آبرسانی اصفهان بزرگ، از طریق تصفیه خانه آب باباشیخعلی تامین و پس از گذراندن همه فرآیند‌های تصفیه، ازن زنی و کلر زنی می‌شود.

به گفته خورسندی  میزان کلر باقیمانده در شبکه آب آشامیدنی بر اساس استاندار‌های ۱۰۵۳ بوده و در محدوده ۰.۵ تا ۰.۸ میلی گرم بر لیتر است.

آزمون‌های روزانه سنجش سلامت و کیفیت آب

او می‌گوید: به صورت روزانه همه آزمون‌های میکروبی و شیمیایی برای اطمینان از سلامت آب آشامیدنی در آزمایشگاه‌های شرکت آبفا انجام می‌شود.

به گفته مدیر روابط عمومی و آموزش همگانی شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان، با توجه به در مدار قرار گرفتن تعدادی از چاه‌های پراکنده با هدف جبران کمبود آب آشامیدنی در فصل تابستان، آب همه این چاه‌ها نیز به صورت دائم گندزدایی و کلرزنی می‌شود و نظارت‌های بهداشتی لازم را مرکز بهداشت و شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان را پیوسته در دستور کار دارند.

خورسندی به مشترکان آب آشامیدنی در۱۰۰ شهر و ۹۴۸ روستای زیر پوشش خدمات شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان اطمینان داد: آب مصرفی آن‌ها کاملا سالم است و امکان انتقال بیماری وبا از طریق آبی که تصفیه و گندزدایی شده وجود ندارد.

دلیل بیماری‌های گوارشی اخیر چیست؟

دلیلی برای نگرانی درباره شیوع وبا وجود ندارد. این را دکتر رضا فدایی مدیر گروه بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان می‌گوید که این روز‌ها در گفتگو با رسانه‌ها بار‌ها مطالب منتشر شده در فضای مجازی مبنی بر شیوع وبا را تکذیب کرده است.

او می‌گوید: آنچه امروز با آن مواجه هستیم افزایش موارد ابتلا به بیماری‌های گوارشی و به خصوص اسهال است که به دلیل گرمای هوا ایجاده شده است.

مدیر گروه بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان می‌گوید: البته به تازگی مواردی دیده شده که تعدادی از مبتلایان به کرونا دچار عوارض گوارشی و اسهال شده اند و پس از چند روز بهبود یافته اند.

به گفته فدایی، بیماری‌های ویروسی و گوارشی شباهت‌هایی به هم دارند که پزشک می‌تواند تشخیص دهد و متناسب با آن داروی لازم را تجویز کند.

وبا، بیماری امروز نیست

 او می‌گوید: بیماری‌هایی مانند وبا که در طبیعت مخزن دارند، قابل ریشه‌کنی نیستند، اما اکنون دلیلی برای شیوع وبا وجود ندارد.

به گفته مدیر گروه بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان، به‌طورکلی وبا در گذشته‌های دور شایع بوده و با بهبود کیفیت بهداشت، شبکه آب لوله‌کشی و نظارت بر کیفیت آب، این بیماری به این سادگی شیوع پیدا نمی‌کند.

فدایی توصیه‌هایی هم به بیمارانی که دچار عوارض گوارشی می‌شوند، دارد، از خوددرمانی و مصرف آنتی‌بیوتیک پرهیز کنند و اگر دچار ضعف و بی‌حالی شدید یا اختلال هوشیاری شدند یا در مدفوع خون مشاهده کردند (نشانه کم‌آبی شدید بدن) به پزشک مراجعه کنند تا برای مایع درمانی و جایگزینی آب از دست رفته بدن، فورا اقدام شود.

در مورد وبا بیشتر بدانیم

الهه نصری فلوشیپ بیماری‌های عفونی در افراد نقص ایمنی پیوند و سرطان در گفتگو با خبرنگار ما گفت: زئو پلانکتون‌های آب‌های به خصوص شیرین مخزن اصلی بیماری وباست.

به گفته او آب و به خصوص آب‌های سطحی یا آب‌هایی که به هر صورتی با میکروب آلوده می‌شود هم، به‌عنوان مخزن، عامل نگهداری ویبروکلرای فعال و نهفته در پلانکتون‌هاست و منبع انتقال بیماری هم به شمار می‌رود.

این متخصص بیماری‌های عفونی می‌گوید: میوه و سبزی‌های خام ضد عفونی نشده، یخ تهیه شده از آب آلوده یا آلوده شده در مرحله توزیع، وضع نامناسب بهداشت محیط، آب آشامیدنی آلوده به مدفوع، دست و وسایل آلوده به مدفوع واستفراغ، غذا‌ها به‌خصوص غذا‌های مرطوب که کمی بعد از پختن آلوده شده و چند ساعت بیرون از یخچال باقی مانده اند و غذا‌های دریایی خام یا نیم پز به‌ویژه صدف، رشد و انتقال میکروب وبا را موجب می‌شوند.

به گفته نصری، بیماری وبا از راه‌های مدفوعی- دهانی قابل انتقال و بیش از یک میلیون ارگانیسم برای ایجاد بیماری لازم است؛ اما انتقال از طریق تماس مستقیم فرد به فرد نادر است.

او  می‌گوید:  دستورالعمل‌هایی در نظام سلامت کشور تهیه شده که در آن مواردی همچون آموزش جامعه و افزایش آگاهی مردم در خصوص بیماری و بهداشت فردی، تهیه آب و غذای سالم، آموزش تمام کارکنان مراکز بهداشتی و درمانی در تمام سطوح، دفع بهداشتی پساب و پسماند، مبارزه با حشرات و نمونه گیری مستمر از جمیعت هدف در تمام فصول سال بیان شده است.

آنچه مسلم است ارتقای شاخص‌های سلامت و بهداشت که در دهه‌های اخیر محقق شده، زمینه بروز همه گیری‌هایی همچون وبا را از بین برده است، هرچند احتمال ابتلای موردی در مناطق آلوده‌ای که موارد بهداشتی رعایت نمی‌شود وجود دارد، اما باید باور کرد وبا امروز بیشتر از آنکه در جامعه شایع شود در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.

گزارش از نرجس برهانی