ترسیم مرزهای دریایی میان لبنان و سرزمینهای اشغالی، موضوعی است که در ۴ سال گذشته بارها مطرح بوده و حتی مذاکراتی هم شده بود. اما در ۳ ماه گذشته برای نخستین بار مذاکرات بسیار جدی و مستمر دنبال شد. با جدی شدن مذاکرات، سید حسن نصرالله برای نخستین بار به طور جدی ورود کرد و طی چندین مرحله تهدیداتی را مبنی بر لبنانی بودن برخی سکوهای گازی از جمله کاریش که صهیونیستها در آستانه مرحله بهره برداری اقتصادی آن هستند، بیان و حتی با ارسال پهپاد به فراز آنها، عملیاتی کرد.
طرح روی میز، رضایت لبنانیها
تهدیدات حزب الله و سید حسن نصرالله، رژیم صهیونیستی و آمریکاییها را مجبور کرد که اولا براساس ضرب الاجل آنها، طرحی را پیشنهاد دهند و دوما صهیونیستها در این مدت از استخراج گاز از سکوی کاریش که سید حسن نصرالله بارها از آن نام برده بود خودداری کنند.
میشل عون رئیس جمهور لبنان ۹ مهر ماه در دیدار با دروتی شیا سفیر آمریکا در بیروت به صورت رسمی پیشنهاد مکتوب عاموس هوکشتاین میانجیگر آمریکایی را در پرونده ترسیم مرزهای ساحلی لبنان و سرزمینهای اشغالی دریافت کرد. نبیه بری رئیس پارلمان لبنان در گفتگو با روزنامه الشرق الاوسط درباره پیشنهاد جدید آمریکا در زمینه ترسیم مرزهای دریایی میان لبنان و رژیم صهیونیستی اعلام کرد: ما پیش نویس توافق ترسیم مرزهای دریایی میان لبنان و رژیم صهیونیستی که از سوی واشنگتن پیشنهاد شده را مثبت ارزیابی میکنیم. در پیش نویس این توافق هیچ ارتباطی میان مرزهای دریایی با موضوع مرزهای زمینی برقرار نشده و این مساله به طور ابتدایی مطالبات لبنان را برآورده میسازد.
رئیس پارلمان لبنان با اشاره به دیداری که روز شنبه با دورتی شیا سفیر آمریکا در بیروت داشته، افزود: فضای این دیدار بسیار مثبت بود. پیش نویس توافق ارائه شده از سوی آمریکا، ۱۰ صفحه و به زبان انگلیسی است و البته نیاز به بررسی دارد.
هم چنین سید حسن نصرالله شنبه ابتدای این هفته (۹ مهر) در سخنانی گفت: ما در برابر یک هفته سرنوشت ساز در باره ترسیم مرزهای دریایی میان لبنان و فلسطین اشغالی قرار داریم. نتیجه خوب در پرونده مرزهای دریایی افق روشنی را در برابر مردم لبنان ایجاد خواهد کرد. درصورتیکه پرونده ترسیم مرزها به نتیجه خوبی برسد ناشی از وحدت، همکاری و همبستگی ملی خواهد بود.
سیاست دقیق و همراه با احترام و سپردن تصمیم گیری موضوع به سران قوا از سوی سیدحسن نصرالله، ضمن حفظ وحدت و ثبات در لبنان، همپیمانی خوبی برای ممکن بودن گرفتن امتیاز از صهیونیستها در لبنان ایجاد کرد.
فضای صهیونیست ها، ملتهب و تقابل داخلی.
اما در آن سوی مرزها، فضای داخلی سرزمینهای اشغالی بسیار ملتهب و تحت تاثیر فضای انتخاباتی قرار دارد. صهیونیستها با اینکه به دنبال تعویق طرح تا انتخابات بودند، اما تهدیدات سید حسن نصرالله آنها را مجبور به ارائه طرح کرد.
هم چنین مشاور حقوقی کابینه اسرائیل، در تصمیمی که گامی عملی در راستای هموارکردن مسیر امضای توافقنامه مرزبندی دریایی بین رژیم صهیونیستی و لبنان بهشمار میرود، تصمیمگیری درباره امضای توافقنامه تعیین مرزهای دریایی با لبنان را به کابینه امنیتی رژیم صهیونیستی واگذار کرد و با اتخاذ این تصمیم، دادخواستهای ارائهشده انجمنهای راستگرا به دیوان عالی رژیم صهیونیستی مبنیبر جلوگیری از امضای توافقنامه با بیروت قبل از برگزاری انتخابات را ملغی کرد.
بهدنبال اتخاذ این تصمیم از سوی گالی باهاراف میارا، یائیر لاپید، نخستوزیر رژیم صهیونیستی، کابینه امنیتی را به جلسهای فراخواند تا درباره شروط توافق و چگونگی حرکت بهسوی امضای آن بحث و گفتگو کنند. این اقدام صدای برخی اعضای پارلمان صهیونیستها را هم در آورد و این اقدام را گرفتن حق کنست برای تصمیم گیری میدانند.
نتایج شبکه عبری زبان "کان" نشان میتنها ۴۳ درصد صهیونیستها موافقت خود را از توافق ترسیم مرزهای آبی با لبنان که قرار است طی روزهای آینده به امضا برسد، اعلام کردهاند.
در همین حال، ۱۶ درصد با امضای چنین توافقی مخالف کرده و ۴۱ درصد نیز گفتهاند نظری در این باره ندارند یا اصلا اطلاعی در مورد توافق حاصل شده ندارند. این در حالی است که ۶۱ درصد از طرفداران احزاب چپ با این توافق موافقت کردند حال آنکه تنها ۲۹ درصد از طرفداران راستگرایان صهیونیست گفتهاند موافق این توافق هستند.
عاموس یادلین رئیس سابق اطلاعات ارتش در سخنانی به پیشنهاد جدید ترسیم مرزهای دریایی واکنش نشان داد. به نوشته معاریو، یادلین درباره پیشنهاد جدید آمریکا درباره ترسیم مرزهای دریایی که به طرف لبنانی و صهیونیستی ارائه شده و دو طرف به صورت تلویحی با آن موافقت کرده اند، گفت: تاکنون نه در اراضی اشغالی و نه در لبنان، جزئیات این پیشنهاد جدید درباره ترسیم مرزها منتشر نشده است، اما فرضی که به واقعیت نزدیک است، این است که سیدحسن نصرالله دبیرکل حزب الله به هر آنچه میخواسته دست پیدا کرده و به همین دلیل احساس رضایت میکند.
هم چنین نتانیاهو در کلیپی ضمن انتقاد شدید گفته است در صورت بازگشت به قدرت پس از انتخابات آتی هیچ التزامی به توافق احتمالی با لبنان بر سر ترسیم مرزهای ساحلی طرفین در مدیترانه نخواهد داشت.
البته سخنان نتانیاهو با واکنشهایی هم همراه شد. بطور مثال ابراهیم الامین، سردبیر روزنامه لبنانی الاخبار، وابسته به حزب الله لبنان، در مقالهای نوشت: «هر کسی که بگوید هیچ تضمینی وجود ندارد که کابینه رژیم صهیونیستی به توافق مرز دریایی متعهد باشد باید بداند که حزب الله این قدرت را دارد که دیگران را متعهد، گوش فرا ده و مطیع کند.»
یکی از واکنشهای جنجالی به توافق مرزی از سوی فریدمن، سفیر آمریکا در دوران ترامپ است. فریدمن که یک صهیونیست دو تابعیتی است و اکنون هم ساکن سرزمینهای اشغالی است در توئیتی نوشته است:
«ما سالها تلاش کردیم تا میان تل آویو و لبنان در مورد میدانهای گازی مورد مناقشه دریایی میانجیگری کنیم و به پیشنهاد ۵۵ تا ۶۰ درصد برای لبنان و ۴۰ تا ۴۵ درصدی برای اسرائیل بسیار نزدیک شدیم. هیچ کس در آن زمان تصور نمیکرد که لبنان ۱۰۰ درصد و اسرائیل به صفر درصد شود! دوست دارم بفهمم چگونه به اینجا رسیدیم».
وزیر انرژی کابینه لاپید هم در واکنش به انتقادات، انتقادات وارد شده به کابینه را پس از توافق در مورد مرزهای دریایی با لبنان را رد کرد و گفته این تفاهمات به یک ضرب المثل میرسد: گرگ نمیمیرد و گوسفندها از بین نمیروند.
او در گفتگوی رادیویی گفته: این مزیت برای لبنان وجود دارد که سکویی برای استخراج گاز داشته باشد، زیرا این اقدام باعث آرامش منطقه و جلوگیری از دریافت انرژی از ایران میشود. اظهارات بنیامین نتانیاهو علیه این توافق به امنیت کشور آسیب میرساند.
مسیر تواقق مرزی لبنان با رژیم صهیونیستی تا اینجا، جدا از آنکه چه پایانی داشته باشد، یک پیروزی ماندگار برای حزب الله و سید حسن نصرالله است. یک مسیر دقیق تهدید رسانه ای، عملیات میدانی و ترسیم خطوط علنی موجب شد آمریکا به عنوان میانجیگر و کابینه لاپید که در آستانه انتخابات است، از ادعاهای پیشین و سالهای قبلی عبور کند و طرحی جدید جلوی لبنانیها در خصوص مرزهای آبی بگذارد.
یکی از نکات اصلی و مهم عملکرد حزب الله در شرایط بی ثباتی اقتصادی و اجتماعی داخلی لبنان بود؛ عملکردی که توانست علی رغم اختلافات و چالش ها، در یک موضوع ملی بیشترین همبستگی را با خود برای تحقق منافع ملی همراه کند.
بیشتربخوانید
منبع: مهر