تشخیص زودهنگام آلزایمر با حسگر ایمنی الکتروشیمیایی

آلزایمر بیماری مزمن و پیشرونده مغزی است که با زوال پیشرونده حافظه، تغییرات فاحش شخصیتی، مشکلات شناختی، زوال عقل و سرانجام مرگ، شناخته می‌شود.

ردیابی فسفریله شدن فرم سیس پروتئین تائو (cis P-tau) می‌تواند به عنوان روشی برای تشخیص آلزایمر در مراحل ابتدایی مورد استفاده قرار گیرد. تشخیص زودهنگام آلزایمر با فراهم کردن امکان درمان و مهار بیماری در مراحل اولیه، کمک شایانی به مبتلایان این بیماری می‌کند.

 کورش شاهپسند از پژوهشگران پژوهشگاه رویان چندی قبل موفق به ساخت نخستین آنتی بادی مونوکلونال با دقت بالا برای شناسایی cis P-tau شده بود.

با هدف ساخت یک حسگر ایمنی (ایمنوسنسور) بر پایه آنتی بادی مونوکلونال برای استفاده در تشخیص زود هنگام آلزایمر در آزمایشگاه‌های تشخیص طبی، پزشکان: فائره شکری محمد حسین قانیان، فرنوش فریدبد، کورش شاهپسند، ایوب شیروندی و همکارانشان از پژوهشگاه رویان و دانشگاه تهران در یک پژوهش، آنتی بادی مذکور را روی الکترودی از جنس طلا تثبیت کرده و پاسخ الکتروشیمیایی آن را با روش‌های مختلف طیف‌سنجی و ولتومتری بررسی کردند.

نتایج این پژوهش نشان داد، حسگر ایمنی ساخته‌شده از میان اهداف غیراختصاصی مانند فرم ترنس پروتئین تائو، قادر به تشخیص cis P-tau است. همچنین این حسگر می‌تواند پروتئین هدف خود را در محدوده غلظتی گسترده‌ای در سرم خون انسان با محدودیت غلظت ۰.۰۲ تا ۰.۰۵ پیکومولار شناسایی کند.

با توجه به امکان ذخیره‌سازی طولانی‌مدت این حسگر ایمنی و تأیید کارکرد دقیق آن پس از آزمون‌های متعدد با مایع مغزی-نخاعی و سرم خون بیماران مبتلا به مراحل مختلف آلزایمر، استفاده بالینی از آن توصیه می‌شود و می‌تواند کمک چشمگیری به تشخیص زودهنگام آلزایمر باشد.

نتایج این پژوهش که در نشریه بین‌المللی و معتبر Biosensors منتشر شده است، نشان داد این حسگر ایمنی ساده می‌تواند کاربرد خوبی در تشخیص زودهنگام آلزایمر داشته باشد که یک نیاز فوری و پیش‌بینی‌نشده در خدمات بهداشتی امروز در سطح جهان است.

منبع: ایسنا