عید سعید قربان؛ روز قربانی کردن نفْس و رسیدن انسان‌ها به تکامل

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدهادی مشیری خراسانی، کارشناس مذهبی، درمورد اهمیت قربانی کردن در روز عید سعید قربان بیان کرد: قربانی کردن یک فلسفه تاریخی دارد که وقتی خداوند متعال می‌خواستند امتحانات خود را درمورد حضرت ابراهیم (ع) کامل کنند و امتحان اصلی را با قربانی کردن فرزند بزرگوارشان، حضرت اسماعیل (ع) از ایشان بگیرند به جای قربانی، گوسفندی برای حضرت ابراهیم (ع) فرستاده شد تا آن را به جای فرزند خود قربانی کنند و از همان جا دستور داده شد که در جریان سفر حج، حجاج در سرزمین منا عمل قربانی کردن را انجام دهند. 

به گفته این کارشناس مذهبی، به دلیل این که آداب حج از حضرت ابراهیم (ع) است و خداوند متعال، همان آدابی که از حضرت (ع) گرفته بودند را برای دیگران نیز، خواسته اند به این سفر معنوی، حج ابراهیمی گفته می‌شود. زیرا عمل ابراهیمی است و این عمل در تمام ادیان و امت‌ها ثابت شده است. 

حجت‌الاسلام والمسلمین مشیری خراسانی تصریح کرد: خود قربانی برکات و آثاری در زندگی انسان‌ها دارد؛ به طوری که اولاً پرداخت بخشی از مال برای نیازمندان و اطعام دیگران موجب دفع شر از افراد و باعث جلب برکت برای زندگی آن‌ها می‌شود. زیرا خداوند متعال قربانی را برای امت‌ها از باب جلب برکت برای انسان‌ها و دفع شر از انسان ها قرار داده اند. بنابراین، در فرهنگ ملل و انسان‌ها این مطلب جا افتاده است که اولاً برای عرض ارادت خود به درگاه پروردگار الهی و ثانیاً برای دفع شر از خود، قربانی را انجام دهند. در نتیجه، فقط یک مقوله اسلامی نیست و این مطلب برای تمام انبیاء وجود داشته است.

این کارشناس مذهبی ادامه داد: به دلیل این که قربانی کردن در ایام حج و در روز مشخص عید سعید قربان و اضحی صورت می‌گیرد یکی از بهترین زمان‌ها برای قربانی کردن، عید قربان معرفی شده و به همین دلیل، به بندگان توصیه شده است که از قربانی کردن و ثواب آن بهره‌مند شوند که از آن جمله می‌توان به عقیقه کردن هنگام بدنیا آمدن فرزند، خرید خانه و ماشین، عروسی گرفتن و... اشاره کرد. از اینرو، اگرچه صدقه دادن برای چشم زخم‌های معمول مفید است، اما یکی از بهترین چیز‌ها برای دفع چشم زخم‌ها قربانی کردن است. چون خیلی از مواقع، چشم زخم‌ها خاص هستند. مثلاً فردی ماشینی می‌خرد که زیبایی و جذابیت آن باعث جلب توجه دیگران می‌شود که با خریدن یک کیف نو تفاوت دارد چراکه ماشین با این شاخصه‌ها بیشتر دیده می‌شود و به همین دلیل، دستور داده شده است که برای موارد اشاره شده و اتفاقات مهم که باعث چشم زخم برخی از افراد می‌شوند حتماً باید صدقه مفصلی کنار گذاشته شود. 

او با اشاره به اهمیت عید سعید قربان به عنوان یکی از اعیاد مهم شیعیان گفت: روایات زیادی به اهمیت عید سعید قربان اشاره می‌کنند و یکی از ابعاد مهم این عید، قربانی کردن حضرت ابراهیم (ع) است آن هم به عنوان بزرگ‌ترین کاری که یک انسان می‌تواند برای پروردگار خود انجام دهد. یعنی روی میل و نفس خود پا بگذارد و بزرگ‌ترین ارزش زندگی خود که همان فرزند است را به امر الهی قربانی کند و با وجود این که جان فرد؛ یعنی همان فرزند برایش اهمیت دارد، ولی به پدرش می‌گوید: پدر شما به آن چه که امر شده اید عمل کنید ان شاءالله من اسماعیل را اهل فضل می‌بینید. این قضیه، هم برای حضرت ابراهیم (ع) و هم برای حضرت اسماعیل (ع) افتخار است و هر دو در امر فداکاری و پذیرش فرمان الهی سنگ تمام گذاشتند و این یکی از مهم‌ترین دلایل عظمت روز عید سعید قربان در روایات ماست. 

حجت الاسلام والمسلمین مشیری خراسانی افزود: حضرت ابراهیم (ع) و حضرت اسماعیل (ع) برای انسان‌ها الگو هستند تا بدانند در برابر پروردگار خود چگونه باید عمل کنند و خودشان را مطیع خداوند متعال بدانند؛ و عظمت عید سعید قربان برای ساخته شدن انسان در برابر پروردگار متعال و پذیرش فرمان الهی در اوج خودش است. چون وقتی انسان بتواند فرمان الهی را بپذیرد به مقام خلیفه الهی نائل می‌شود و حضرت ابراهیم (ع) هم در جریان آزمون و امتحان الهی توانستند به عنوان پیامبر الهی منصوب شوند. بنابراین، عید سعید قربان در عظمت شخصیت حضرت ابراهیم (ع) و تکامل جایگاه ایشان نقش ویژه‌ای دارد و اگر همه انسان‌ها بخواهند به چنین مقامی دست پیدا کنند باید قربانی کردن نفس و منافع در برابر پروردگار متعال را داشته باشند تا بتوانند به لیاقتی دست پیدا کنند که پروردگار از آن‌ها انتظار دارند.