اختصاص یارانه بنزین به کد ملی یا خودرو؟

امروز در میز اقتصاد در خصوص قیمت و نحوه تخصیص بنزین با حضور دو کارشناس اقتصادی همت قلی زاده و ملکی نکاتی مطرح شد.

ملکی گفت: ناترازی سوخت محصول دو کلان روند در سمت عرضه و تقاضا است و اکنون به نظر می‌رسد که عرضه و تولید نمی‌تواند پا به پای تولید حرکت کند و باید این فاصله را کاهش دهیم. امسال وارد واردات بنزین هم شدیم که این برای امنیت ملی کشور هم خطرناک است.

قلی زاده در ادامه بیان کرد: نمی‌توان در خصوص بنزین حرف زد و یارانه آن را نادیده گرفت. ما یک بستر فکری طراحی کردیم تا زمانی که مسئله را درست نبینم نمی‌توانیم مشکل را حل کنیم. در پروژه هدفمندی یارانه واقعیت مطرح نشد و قیمت بنزین فوب خلیج فارس ۲۲ هزار دلار و دلاری هم ۶۰ سنت است و مصرف ما بالا است.

ملکی گفت: هر نفر ایرانی دو برابر متوسط دنیا مصرف سوخت دارد و چین و فرانسه از ما مصرف کمتری دارند. ایران در رتبه ۱۱ در مصرف لیتر به ازای هر یک کیلومتر پیمایش است که مراجع آن آژانس بین‌المللی است. هیچ کس آبان ۹۸ را قبول ندارد و با هیچ شوک درمانی موافق نیستیم.

همت قلی بیان کرد: ما رتبه ۱۸ مساحت جهان و ۲۵ اقتصاد جهانی را داریم و بسیاری از کشور‌ها اصلا این جایگاه را ندارند. سال ۸۹ این صحبت می‌شد که ۸۰ میلیارد دلار یارانه انرژی می‌دهیم و به نسبتی از جهانی شدن قیمت رفتیم. اکنون یارانه بنزین ۸۶ میلیارد دلار است و چیزی به اسم یارانه پنهان انرژی نداریم؛ همچنین مصرف زیاد نیست و قیمت پیشنهادی بنزین تثبیت ۳ هزار تومان و تک نرخی شدن است.

ملکی گفت: به یک عده‌ای محصولی می‌رسد و به عده‌ای خیر که این باید برابر باشد. باید در خصوص سازوکار قیمت صحبت شود و بهترین سازوکار تشکیل سازوکار قیمتی بر اساس عرضه و تقاضا است. اصلا دلیل ندارد، چون مردم خودرو ندارند یارانه انرژی دریافت نکنند؛ زیرا انرژی مزیت ما است. دولت باید از قیمت گذاری کنار رود و دولت امانت دار خوبی هم نیست. کشوری که رتبه نخست منبع انرژی را دارد چرا باید در زمستان و تابستان با مشکل روبه رو شود؟ فقط با تشکیل صف مصرف را کم می‌کنیم. پیشنهاد ما این است که سهمیه به کد ملی داده شود و بعد عرضه و تقاضا شکل گیرد.

در ادامه قلی زاده اظهار کرد: ما نباید دولت را حذف کنیم و این مدل پیشنهاد کارشناس را قبول نداریم. هر دو نرخی فساد دارد و باید تک نرخی باشیم. تا سال ۸۵ نفت ملی رایگان بود و از ۸۶ قیمت جهانی شد؛ وضعیت حال اقتصاد چگونه شد و کدام بهتر بود؟

ملکی گفت: هزینه استخراج در قیمت تمام شده دیده شده است. مردم را وادار به سوزاندن انرژی نکنیم. مشکل پیشنهاد کارشناس این است که باید تا کی این کار را انجام دهید؟ در سیستان و بلوچستان کارت جایگاه هم حذف شده است؛ وقتی عرضه نباشد مردم مجبورند نیاز خود را به روشی دیگر تامین کنند.

قلی زاده می‌گوید: بهای تمام شده بنزین هزار و ۳۰۰ تومان است. تورم سالانه را باید بررسی کنیم و بعد افزایش را داشته باشیم. جهانی سازی قیمت انرژی مناسب نیست و باید دلار زدایی شکل گیرد و مسئله‌ها را باید شناخت.

ملکی در نهایت گفت: مکانیز باید عرضه و تقاضا باشد و عدالت باید برای همه شکل گیرد.