ضرورت طراحی الگوی ملی برای حمایت از کودکان کار

 امین حسین رحیمی در آیین انعقاد تفاهم نامه همکاری مشترک بین دادستانی کل کشور و سازمان بهزیستی کشور گفت: گاهی خانواده‌هایی که کودکان را به فرزندخواندگی موقت می‌گیرند، وضعیت مالی مناسبی ندارند و باید به آن‌ها کمک شود. موسسات مراقبت خانواده محور باید این خانواده‌ها را شناسایی و به آن‌ها کمک کند. نظارت و احراز صلاحیت این موسسات باید در دستور کار سازمان بهزیستی کشور قرار گیرد.

او  با اشاره به وظایف متعدد مرجع ملی حقوق کودک بیان کرد: دادستانی و بهزیستی از اعضای اصلی این مرجع هستند. کار مهم مرجع ملی حقوق کودک، خانواده محور کردن و تسهیل مراقبت از اطفال و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست است.

رحیمی تصریح کرد: مطابق قانون کودکان بی سرپرست و بدسرپرست، این کودکان با دستور دادستانی در اختیار بهزیستی قرار می‌گیرند. قبلا بهزیستی نمی‌توانست این کودکان را به فرزندخواندگی موقت بدهد مگر با حکم امین موقت که بسیاری مواقع دادگاه این حکم را صادر نمی‌کرد.

وزیر دادگستری گفت: مشکل فرزندخواندگی موقت با اصلاح آیین‌نامه قانون کودکان بی سرپرست و بدسرپرست برطرف شد و اکنون کودکان در مراکز بهزیستی می‌توانند به فرزندخواندگی موقت بروند.

رحیمی بیان کرد: برخی خانواده‌ها مایل نیستند کودکان دارای معلولیت و بیماری را به فرزندخواندگی ببرند، اما حاضر هستند به فرزندخواندگی موقت بپذیرند. اصلاح آیین‌نامه قانون کودکان بی سرپرست و بدسرپرست، حکم موثری بود و هر شهرستانی که این حکم را اجرایی کرده باید مراکز نگهداری کودکان آن خالی شده باشد یا تعداد کودکان کاهش یافته باشد.

او  تصریح کرد: در سازمان بهزیستی کشور سامانه فرزندخواندگی وجود دارد، اما سامانه فرزندپذیری نداریم که این امر باید اصلاح شود و هر خانواده ایرانی که بخواهد فرزندی را بپذیرد بتواند در آن سامانه ثبت نام کند. برخی استان‌ها، آیین‌نامه فرزندخواندگی موقت را اجرا نکردند و حال باید ترتیبی اتخاذ شود که این امر در همه استان‌ها اجرایی شود؛ این آیین‌نامه فقط برای تهران یا مشهد نیست و اجرای آن همکاری دادستان‌ها را می‌خواهد.

وزیر دادگستری با اشاره به توسعه مجتمع‌های شوق زندگی را ابتکار قوه قضاییه گفت: در مشهد، محل استقرار دایره سرپرستی دادسرا به مجتمع شوق کودکان توسعه پیدا کرد و حتی در زمینه بزهکاری کودکان ورود پیدا کردند، اما هدف این نیست که همهمجتمع‌های شوق مانند مشهد باشند؛ به طور مثال دایره سرپرستی از مجتمع شوق زندگی در تهران، جدا است. همه موضوعات کودکان در معرض آسیب و واگذاری موقت در این مجتمع‌ها انجام می‌شود. مجتمع شوق زندگی الگوی عملی همکاری قوه قضاییه و دولت است.

رحیمی بیان کرد: از سازمان بهزیستی کشور انتظار داریم در زمینه مجتمع‌های شوق زندگی پیشگام شود و ساختمان و امکانات آن را فراهم کند البته هیچ مانعی نیست که ساختمان آن برای دادگستری باشد و حتی اگر دایره سرپرستی می‌خواهد آنجا باشد، منعی وجود ندارد، اما اگر این امور میسر نشد، اصل این است که نیرو، ساختمان و امکانات آن از سوی بهزیستی فراهم شود و دادستان‌ها باید دادیار در آنجا مستقر کنند و نباید درگیر امکانات اجرایی شوند.

او  ادامه داد: مجتمع‌های شوق زندگی فقط در چند استان راه اندازی شده است درحالی که آیین نامه سراسری است و باید در سراسر کشور اجرایی شود.

رحیمی تصریح کرد: پنجره واحد خدمات الکتریکی باید ایجاد شود و سامانه‌ها به یکدیگر وصل شوند. علاوه بر آن، فرایند‌های حمایتی باید یکسان باشد. به طور مثال برخی کودکان خانواده معتاد دارند و برخی کودکان سرپرست ندارند؛ اگر نوع خدمات یکسان نباشد موجب تبعیض و بی عدالتی می‌شود یا اینکه همه کودکان مشتاق می‌شوند به یک مجتمع شوق زندگی خاص بروند.

وزیر دادگستری گفت: مرجع ملی حقوق کودک طرح ویژه بهارستان را در تهران انجام داد که شامل حمایت مالی از کودکان نیازمند بود. در این طرح، چهار هزار کودک تحت پوشش قرار گرفتند. این طرح با همکاری سازمان بهزیستی کشور انجام شد و برای اینکه این طرح را توسعه دهیم باید وضعیت آماری کودکان نیازمند حمایت را داشته باشیم. شفافیت در این زمینه از طریق ایجاد بستر نرم افزاری برای کمک تشکل‌های مردمی باید انجام شود همچنین دستورالعمل کمک‌های بین المللی -مانند کمک‌های یونیسف- نیاز به اصلاح دارد که اگر نیاز به مصوبه دولت داشته باشد می‌توانیم آن را اصلاح کنیم.

رحیمی گفت: طرح ساماندهی و حمایت از کودکان کار و خیابان به طور جدی در تهران آغاز شده است و الگوی ملی برای حمایت از کودکان کار در این زمینه باید طراحی شود.

وزیر دادگستری بیان کرد: در حوزه کودکان کار و خیابان، موضوع اتباع مهم است، چون بسیاری از کودکان کار از اتباع هستند و در حمایت از کودکان کار، مهم نیست که کودک ایرانی یا از اتباع باشد.

او  تصریح کرد: در حوزه کودکان کار و خیابان تا زمانی که فرهنگسازی و ارتقای آگاهی عمومی انجام نشود با مقاومت مردمی در ساماندهی این کودکان روبرو می‌شویم. مردم تصور می‌کنند که فقط می‌خواهیم کودکان را از خیابان‌ها جمع کنیم درصورتی که می‌خواهیم از آن‌ها حمایت کنیم. باید اقداماتی انجام شود که به جای اینکه افراد سر چهارراه‌ها به کودکان کمک کنند به محلی مطمئن و امین کمک کنند تا کمک‌ها به خانواده‌های این کودکان برسد. طرح ساماندهی کودکان کار و خیابان نباید ضربتی و موقت باشد بلکه همیشگی است.