۱۰ هزار هکتار از مراتع گنبدکاووس بیابانزدایی شد
رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری گنبدکاووس گفت: طرح‌های مختلف اصلاح و احیای مراتع تاکنون در حدود ۱۰ هزار هکتار از عرصههای در معرض بیابانی شدن این شهرستان اجرا شده است.
فرشید رحمانی گفت: حدود ۲۰۰ هزار هکتار از مساحت شمال گنبدکاووس در معرض بیابانی شدن قرار دارد که ۵۸ درصد از مساحت ۳۴۱ هزار هکتاری عرصههای ملی شهرستان را تشکیل می‌دهد.
وی ریزگردها را مهمترین چالش بیابانی شدن مراتع اعلام کرد و گفت: عمده ریزگردهای استان گلستان عامل خارجی مثل صحرای قره قوم ترکمنستان دارد و خشکسالی‌های سال‌های گذشته و تغییر اقلیمی باعث تشدید این پدیده در منطقه شده است.
رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری گنبدکاووس با تاکید بر اهمیت اجرای طرح‌های اصلاح و احیای مراتع در جلوگیری از گسترش بیابانزایی و خیزش گرد و غبار ناشی از آن، افزود: تاکنون این طرح‌ها شامل اقداماتی مانند بوته‌کاری، هلالی آبگیر، ذخیره نزولات آسمانی به روش کنتور فارو و کپه کاری در ۱۰ هزار هکتار از مراتع شهرستان اجرا شد.
رحمانی با اشاره به اینکه حدود ۲ هزار هکتار از طرح‌های احیای مراتع مربوط به سال گذشته است، بیان کرد: پارسال در ۸۱۰ هکتار از مراتع به صورت پیمانکاری عملیات بوته‌کاری از گونه «اترپیلکس، کانی سنس، لنتی فورمیس، النگاتوم و قره‌داغ» اجرا شد و حفظ و نگهداری آن از طریق گماردن قرقبان و همکار مجریان طرح مرتعداری در حال اجرا است.
وی گفت: با توجه به تاکیدات رهبر معظم انقلاب در خصوص همراه کردن مردم در نهال کاری، سال گذشته در ۶۳۰ هکتار از مراتع گنبدکاووس با مشارکت مجریان طرح‌های مرتعداری عملیات بوته‌کاری انجام و در ۵۰۰ هکتار هم به صورت پیمانکاری طرح هلال آبگیر اجرا شد.
رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری گنبدکاووس تاکید کرد: بوته‌کاری و اجرای طرح‌های بیابانزایی باعث اشتغالزایی دامداران، جلوگیری از فرسایش خاک و خیزش ریزگردها، افزایش نفوذ آب به سفرهای زیرزمینی و بهبود پوشش گیاهی به معنی تولید علوفه کافی برای دامداران می‌شود.
رحمانی ادامه داد: اجرای طرح‌های اصلاح و احیای مراتع گنبدکاووس در سال ۱۴۰۲ در مقایسه با سال قبل‌تر حدود سه برابر افزایش داشته است.
طرح‌های بوته‌کاری در مراتع گلستان از دهه ۷۰ با هدف تقویت مراتع فقیر آغاز شد که با شدت گرفتن خشکسالی از سال ۱۳۹۵ ردیف بودجه مستقل برای بیابانزدایی اختصاص یافت و عملیات مقابله با بیابانزایی در قالب طرح‌های مرتعداری شامل بوته‌کاری، ذخیره نزولات آسمانی (مانند احداث هلالی آبگیر)، کپه کاری، تامین آب شرب دام و بذرپاشی مراتع ییلاقی به ۲ صورت مشارکتی و پیمانکاری انجام می‌شود.
گلستان ۸۶۲ هزار هکتار مرتع دارد که بخش قابل توجهی از آن واقع در مناطق شمالی استان به‌ویژه در آق‌قلا، گمیشان و گنبدکاووس در معرض بیابانی‌شدن است که برای جلوگیری از پیامدهای ریزگردها باید تدابیر ویژه‌ای اتخاذ شود.
ریزگردها در گلستان ۲ منشا داخلی و خارجی دارند که عمده دلایل داخلی آن «تخریب مراتع و تبدیل آن به اراضی زراعی، کشت در اراضی زراعی کم بازده، خشک شدن تالاب‌ها و چرای بیش از حد دام در مراتع» و عمده دلایل خارجی آن که بیشترین سهم را دارند، وجود صحرای «قره قوم» کشور ترکمنستان و ورود گرد و غبار از استان‌های سمنان و خراسان شمالی است.
گلستان با بیش از ۲۰ هزار کیلومتر مربع وسعت و جای دادن هفت اقلیم از ۱۳ اقلیم دنیا در همسایگی سه استان مازندران، خراسان شمالی و سمنان و کشور ترکمنستان قرار دارد.
منبع: ایرنا
