به گزارش خبرنگار حقوقی قضائی باشگاه خبرنگاران، تروریسم که در فارسی از آن با عنوان هراس‌افگنی نام برده شده‌است، به هرگونه عملکرد یا تهدید برای ترساندن و یا آسیب رساندن به شهروندان، حکومت و یا گروه‌ها و شخصیت‌های سیاسی گفته می‌شود. عملیات تروریستی تیموتی مک وی باعث نابودی ساختمان فدرال اوکلاهوما سیتی گردید.

عنوان تروریسم و مبارزه با آن تا قبل از قانون موافقتنامه همکاری بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری ترکیه در زمینه مبارزه علیه قاچاق مواد مخدر، جرایم سازمان یافته و تروریسم تعریف خاصی نداشت.

قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه، شامل دوازده ماده در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ سی و یکم فروردین ماه یکهزار و سیصد و نود مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 14/2/1390 به تأیید شورای نگهبان رسید.

دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری ترکیه که از این پس « طرفهای متعاهد» نامیده می‌شوند، با عنایت به:

ـ روابط دوستانه موجود میان دو کشور.

ـ اهمیت توسعه همکاریهای دو جانبه و بین‌المللی در زمینه مسائل امنیتی و مبارزه با جرایم سازمان‌یافته فرا ملی.

ـ منافع متقابل در جهت تأمین امنیت ملی دو کشور و رفاه و آسایش دو ملت.

ـ با توجه به لزوم توسعه همکاریها در جهت مبارزه با تروریسم، جرایم سازمان یافته، قاچاق مواد مخدر، مواد مخدر صنعتی، مواد روانگردان و مواد شیمیایی پایه مورد استفاده در تولید این‌گونه مواد، به ویژه با توجه به مفاد « معاهده واحد مواد مخدر» مورخ 1961 میلادی برابر با 1340 هجری شمسی، « کنوانسیون مواد روانگردان» مورخ 1971 میلادی برابر با 1349 هجری شمسی، « کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با مواد مـخدر و روانگردان» مـورخ 1988 میـلادی برابر با 1367 هجـری شمسی و اسـناد حقـوقی که در زمینـه همکـاریهای امنـیتی بین « طرفهای متـعاهد» منعقد گردیده است.

ـ و بر مبناء احترام به حق حاکمیت ملی، تمامیت ارضی، قوانین و مقررات ملی و اصل همکاری متقابل، عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر، حمایت از حقوق اتباع دو کشور و نیز رعایت قراردادهای مرزی بین دو کشور، به ویژه « قرارداد امنیت منطقه سرحدی و تسویه حوادث و اختلافاتی که در منطقه مزبور به ظهور می‌رسد» مورخ سال 1937 میلادی برابر با 1316 هجری شمسی، در زمینه‌های زیر توافق نموده‌اند:

ماده1ـ موارد و زمینه‌های همکاری

طرفهای متعاهد در موارد زیر همکاری خواهند نمود:

1ـ مقابله هر یک از طرفها با سازماندهی، تدارک، آماده‌سازی، تبلیغات و هرگونه فعالیت دیگر سازمانهای تروریستی، افراد مجرم و گروههای مختلف در کشور خود که امنیت ملی و حق حاکمیت طرف دیگر را تهدید نماید.

2ـ پیشگیری و مبارزه با جرایم سازمان یافته فراملی، تروریسم و سایر جرایم مندرج در این موافقتنامه.

3ـ مبارزه با قاچاق و تولید غیرقانونی اسلحه گرم، مهمات، مواد منفجره، مواد هسته‌ای، رادیواکتیو، بیولوژیک و شیمیایی و سلاحهای کشتار جمعی.

4ـ مبارزه با عرضه غیرقانونی، تولید، انباشت، توزیع، حمل و نقل و مبادله غیرقانونی و سوء استفاده و قاچاق مواد مخدر، مواد مخدر صنعتی و مواد شیمیایی و مواد روانگردان و مواد شیمیایی پایه مورد استفاده در تولید این‌گونه مواد.

5 ـ پیشگیری از اعتیاد در چهارچوب مصوبات، اصول و مقررات کنوانسیونهای بین‌المللی مربوط.

6 ـ ایجاد هماهنگیهای لازم جهت ریشه‌کن کردن تولید و منابع تهیه مواد مخدر و داروهای روانگردان.

7ـ مبارزه و پیشگیری از قاچاق کالاهای تجاری و اشیاء و آثار تاریخی ـ فرهنگی و نیز سرمایه‌های کمیاب طبیعی از قبیل گونه‌های گیاهی و حیوانی که در معرض نابودی قرار داشته یا تحت برنامه‌های حفاظتی قرار دارند. فهرست گروه‌های عنوان شده در این بند توسط کارگروههای مشترک موضوع ماده (8) این موافقتنامه در صورت نیاز طرفها روزآمد و مبادله خواهد شد.

8 ـ پیشگیری و مبارزه با جعل اوراق رسمی، مهر، مدارک مسافرتی، پول، کارتهای اعتباری و دیگر اوراق بهادار.

9ـ پیشگیری و مبارزه با فعالیتهای اقتصادی غیرقانونی از قبیل تطهیر عواید حاصله از طریق جرایم، فساد، کلاهبرداری، بهره‌برداری از درآمدهای کسب شده که بر اساس قوانین و مقررات داخلی طرفهای متعاهد غیرقانونی تلقی می‌شود.

10ـ مبارزه با جرایم رایانه‌ای و مخابراتی بر اساس قوانین و مقررات داخلی طرفها.

11ـ انجام اقدامات در جهت جلوگیری از حمایت مالی از تروریسم و توسعه و اجرای راهبردهای مبارزه مؤثر از سوی مقامات امنیتی هر دو کشور جهت مقابله با افراد و مؤسساتی که حمایت مالی یا پشتیبانی نظیر اسکان، آموزش و درمان فراهم می‌آورند.

12ـ مبارزه با قاچاق انسان به ویژه سوء استفاده از زنان و کودکان.

13ـ مبارزه با قاچاق مهاجرین و مهاجرت غیرقانونی براساس قوانین داخلی طرفهای متعاهد.

ماده2ـ روش همکاری

هر یک از طرفهای متعاهد برای اجرای موارد مندرج در ماده (1) این موافقتنامه حسب درخواست طرف دیگر یا به ابتکار خود اقدامات زیر را به عمل خواهد آورد:

1ـ ارائه اطلاعات ضروری به طرف متعاهد دیگر درخصوص گروه‌ها و افرادی که در جرایم سازمان یافته فراملی و بین‌المللی مشارکت دارند.

2ـ تبادل اطلاعات در مورد مبارزه با جرایم سازمان‌یافته فراملی و بین‌المللی و روشهای پیشگیری از این‌گونه جرایم.

3ـ تبادل اطلاعات در مورد تجهیزات و فعالیتهای گروههای تروریستی که از سوی طرفهای متعاهد مشخص شده‌اند.

4ـ تبادل اطلاعات در مورد قوانین راجع ‌پیشگیری و مبارزه با جرایم مندرج در این موافقتنامه.

5 ـ مبادله اطلاعات و تجربیات در زمینه کنترل تردد از مرزها.

6 ـ تبادل اطلاعات در زمینه انواع جدید مواد مخدر، داروهای روانگردان و مواد شیمیایی پایه مورد استفاده در تولید این‌گونه مواد و همچنین مسیرهای مورد استفاده در قاچاق مواد مخدر.

7ـ تبادل اطلاعات در مورد اتباع طرف دیگر که در قلمرو هر طرف مرتکب جرم گردیده و بازداشت شده‌اند.

8 ـ تبادل تجربیات در زمینه کنترل اتباع بیگانه یا افراد فاقد تابعیت که به صورت غیرقانونی از مرزهای هر یک از دو طرف متعاهد عبور نموده و در قلمرو طرف دیگر اقامت غیرمجاز دارند.

9ـ تبادل انتشارات علمی و نتایج تحقیقات در بخشهای مختلف امنیتی مورد علاقه دو طرف متعاهد و انجام تحقیقات مشترک علمی در زمینه کشف جرایم.

10ـ تبادل تجربیات در مورد استفاده از وسایل فنی و حیوانات (به عنوان مثال سگ) در عملیات مبارزه با مواد مخدر و روانگردان.

11ـ تبادل تجربیات مربوط به سازماندهی، روشها و آموزش واحدهای مبارزه در سایر زمینه‌های مرتبط با این موافقتنامه.

12ـ بازدید کارشناسان هر یک از طرفهای متعاهد از مراکز تولید ابزار و تجهیزات امنیتی طرف دیگر.

13ـ تبادل کارشناسـان در زمینه مبـارزه با جرایـم سازمان یافته از جمله قاچاق مواد مخدر، قاچاق اسلحه گرم و مهمات، تجارت انسان و قاچاق مهاجرین و فعالیتهای تروریستی و برای توسعه همکاریهای دو جانبه در خصوص کلیه موضوعات امنیتی مندرج در این موافقتنامه.

14ـ تبادل اعضاء هیأت علمی و اعزام دانشجویان دانشکده پلیس و کارشناسان برای بـرگزاری برنامه‌های آموزشـی در زمینـه فنون و شیوه‌های نوین کشـف علمی جرایم بـنا بر تقاضای هر یـک از طرفـها و در چهـارچوب تأییـد مقامات ذی‌صـلاح کشور خود.

15ـ تبادل اطلاعات در خصوص عملیات امنیتی به منظور شناسایی و دستگیری عاملین و کلیه عناصر وابسته به شبکه‌های قاچاق (از جمله مواد مخدر، سلاح، قاچاق انسان و ...) که در هر دو کشور حضور دارند.

16ـ تبادل اطلاعات در زمینه شیوه‌های مبارزه با قاچاق انسان، قاچاق مهاجرین و مهاجرت غیرقانونی و مسیرهای عبور و نیز اطلاعات مربوط به مهاجرین غیرقانونی و قاچاقچیان این امر.

17ـ هماهنگی و تبادل اطلاعات بین نیروهای عمل‌کننده جهت انجام عملیات توسط طرفهای متعاهد به منظور به دست آمدن نتایج مؤثر در زمینه مقابله با تروریسم.

ماده3ـ مبارزه با اعمال تروریستی

طرفهای متعاهد در راستای مبارزه با اعمال تروریستی با یکدیگر حداکثر همکاری را خواهند نمود. مطابق اهداف این موافقتنامه، فعالیتهای تروریستی، اقداماتی است که جهت اعمال زور و تحت فشار قراردادن دولت یا سازمانهای دولتی با استفاده یا تهدید به استفاده از خشونت به منظور ارعاب جامعه یا کسب امتیاز سیاسی و یا اقتصادی، صورت می‌گیرد و طبق قوانین ملی هر دو دولت، اسناد بین‌المللی منعقده توسط طرفهای متعاهد، جرم محسوب می‌گردد. در راستای اجرای این موافقتنامه به ویژه اقدامات زیر، اقدامات تروریستی تلقی خواهد گردید:

1ـ اعمال زور و خشونت و یا تهدید به اعمال خشونت علیه افراد و اهداف نظامی و غیرنظامی به منظور ارعاب جامعه و یا قشر معینی از جامعه و یا کسب امتیاز از دولت.

2ـ هرگونه حمله به تمامیت جسمانی افراد که منجر به مرگ و یا جراحت شدید گردد و نیز هرگونه اقدام به گروگانگیری که با تعریف مندرج در کنوانسیون مورخ 1979 میلادی برابر با 1358 هجری شمسی ملل متحد علیه گروگانگیری منطبق باشد.

3ـ نگهداری، حمل، قاچاق، تهیه و یا استفاده از اسلحه گرم، مواد منفجره و تسلیحات هسته‌ای، رادیواکتیو، بیولوژیکی یا شیمیایی و فعالیتهای مربوط به تحقیقات و توسعه سلاحهای شیمیایی به صورت غیرقانونی.

4ـ هرگونه اقدام علیه امنیت ملـی و تمامیت ارضـی با توسل به خشنوت یا تهدید به اعمال خشونت.

5 ـ کلیه جرایم پیش‌بینی شده در کنوانسیون راجع‌ به جرایم و برخی اعمال ارتکابی دیگر در هواپیما، امضـاء شده در توکیـو به تاریخ 23/6/1342 هجری شمسی مطابق با 14 سپتامبر 1963 میلادی و کنوانسیون راجع ‌به جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری امضاء شده در مونترال به تاریخ 1/7/1350 هجری شمسی مطابق با 23 سپتامبر1971 میلادی.

6 ـ هرگونه اقدام علیه افراد دارای مصونیت بین‌المللی موضوع کنوانسیون 1973 میلادی برابر با 1352 هجری شمسی راجع ‌به جلوگیری و مجازات جرایم علیه اشخاص مورد حمایت بین‌المللی از جمله مأمورین دیپلماتیک.

7ـ وارد آوردن خسارت به تأسیسات دولتی یا عمومی، سامانه‌های حمل و نقل و تأسیسات زیربنائی از جمله سامانه فناوری اطلاعات، سکوهای ثابت موجود در فلات قاره، اموال عمومی یا خصوصی که منجر به تهدید حیات انسان و یا ضررهای مادی غیرقابل جبران شود.

8 ـ رها ساختن عامدانه مواد خطرناک که منجر به آتش‌سوزی، انفجار و سرازیرشدن آنها می‌شود به گونه‌ای که حیات انسان‌ها را به مخاطره اندازد.

9ـ دخالت عامدانه در تأمین آب، برق یا دیگر منابع طبیعی حیاتی به حدی که حیات انسانها را به مخاطره اندازد.

10ـ آدم‌ربایی یا گروگانگیری.

11ـ شرکت در فعالیتهای یک سازمان تروریستی از جمله تأمین اطلاعات و ملزومات یا حمایت مالی فعالیتهای آن از طرق مختلف با علم به کمک به اقدامات مجرمانه گروه مذکور و ترغیب یا تلاش در ارتکاب اقدامات فوق‌الذکر.

ماده4ـ موارد همکاری

مطابق موارد اعلام شده در ماده (3) این موافقتنامه، اصطلاح « سازمان تروریستی» به معنای واحد سازمانی تشکیل شده توسط سه یا بیش از سه نفر می‌باشد که ارتباط ساختاری با یکدیگر دارند و در جهت تحقق بخشیدن یا سازماندهی اقدامات تروریستی عمل می‌نمایند. واحد سازمانی، واحدی است که عامدانه برای انجام اقدامات تروریستی به طور مستقیم تشکیل شده‌است.

در این چهارچوب:

طرفهای متعاهد گروههای تروریستی ذکر شده در یادداشتهای دهمین و دوازدهمین اجلاس کمیسیون عالی امنیتی و انجمنها و سازمانهای مرتبط و یا حامی آنها که در چهارچوب موضوع مبارزه با تروریسم قید گردیده را حتی در صورت تغییر نام یا ماهیت فعالیت آنان از هر نظر به عنوان گروه و سازمان تروریستی خواهند شناخت و در قلمرو خود با آنها مقابله و مبارزه خواهند نمود. فهرست سازمانهای تروریستی براساس نیاز در جریان اجلاس کمیسیون عالی امنیتی روزآمد خواهد شد.

طرفهای متعاهد برای جلوگیری و مبارزه با فعالیتهای تروریستی که بر اساس قوانین و مقررات داخلی دو طرف یا کنوانسیونهای بین‌المللی یا منطقه‌ای که عضو آن می‌باشند، جرم شناخته می‌شود، در صورتی که این جرایم علیه اتباع یا امنیت هر یک از طرفها واقع شود، در موارد زیر با یکدیگر همکاری می‌نمایند:

الف ـ مبادله اطلاعات در خصوص وسایل، شیوه‌ها و جرایم گروههای تروریستی.

ب ـ انجام اقدامات مشترک در چهارچوب قوانین ملی در زمینه فعالیتهای اطلاعاتی به منظور دستگیری و توقف فعالیتهای اعضاء گروههای تروریستی که فعالیت آنها در یکی از دو طرف متعاهد مشخص گردیده و بنا بر درخواست مقامات قضائی طرفها تحت پیگیرد قرار دارند.

ماده5 ـ موارد امتناع از همکاری

هر یک از طرفها حق امتناع از اجرای تمامی یا بخشی از درخواست طرف دیگر را در موارد زیر برای خود محفوظ می‌دارد:

الف ـ در صورت تعارض درخواست با قوانین داخلی طرف درخواست‌شونده.

ب ـ در صورتی که درخواست، اخلال در تحقیقات قضائی یا روند محاکمه ایجاد کند یا مغایر با احکام صادره از سوی دادگاههای طرف درخواست شونده باشد.

طرف درخواست شونده باید دلایل امتناع از اجرای درخواست را از طریق مجاری دیپلماتیک یا مجاری ارتباطی موضوع ماده (9) این موافقتنامه به طرف درخواست‌کننده اعلام نماید.

ماده6 ـ طبقه‌بندی و ارزیابی اطلاعات و اسناد

اطلاعات و اسناد مبادله شده بین طرفها در چهارچوب این موافقتنامه، محرمانه می‌باشد و تنها با رعایت شرایط طرف درخواست‌شونده و برای مقاصد تعیین شده مورد استفاده قرار خواهدگرفت. این‌گونه اسناد و اطلاعات فقط در صورت کسب مجوز قبلی، کتبی و رسمی طرف ارائه کننده در اختیار طرف ثالث قرار خواهد گرفت. در همه موارد اطلاعات و اسناد ارائه شده به وسیله طرف گیرنده، طبق قوانین و مقررات جاری آن مورد حفاظت و مراقبت قرار می‌گیرد.

ماده7ـ هزینه‌ها

در فعالیتهایی که بنا بر درخواست یکی از طرفها به منظور تحقق بخشیدن به مفاد این موافقتنامه انجام می‌یابد، هزینه‌های ایاب و ذهاب و اسکان کارکنان اعزامی به عهده طرف پذیرنده و سایر هزینه‌ها به عهده طرف فرستنده خواهد بود.

ماده8 ـ کارگروه مشترک

طرفها موافقت نمودند کارگروهی به ریاست معاون امنیتی انتظامی وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران و قائم‌مقام وزیر کشور جمهوری ترکیه و متشکل از تعداد مساوی از نمایندگان طرفها تشکیل شود و سالی یک بار یا در صورت لزوم در دوره‌های زمانی که از طریق مشورت مشخص می‌شود یا به درخواست یکی از طرفها به طور متناوب در دو کشور تشکیل جلسه دهد.

وظایف کارگروه به قرار زیر خواهد بود:

الف ـ ارزیابی (نظارت بر) اجرای مفاد این موافقتنامه.

ب ـ یافتن راه حل برای کلیه مشکلاتی که ممکن است در جریان اجرای این موافقتنامه حادث شود.

پ ـ هرگونه تغییر یا اصلاح در این موافقتنامه که برای اجرای این موافقتنامه ضروری است با رعایت مفاد ماده (10) کارگروه مشترک می‌تواند جهت تحقق موارد ذکر شده در این موافقتنامه، گروههای کارشناسی فرعی تشکیل دهد.

ماده9ـ مقامات ذی‌صلاح و نحوه ارتباط

سازمانهای مسؤول اجرای این موافقتنامه در دو کشور عبارتند از:

الف ـ از سوی جمهوری اسلامی ایران، وزارت کشور

ب ـ از سوی جمهوری ترکیه، وزارت کشور

هر یک از طرفها مراجع تماسی را که دارای اختیارات لازم جهت ارتباط مستقیم با طرف دیگر برای تسهیل و تسریع در اجرای موارد همکاری مذکور در این موافقتنامه باشـند از طریق مجاری دیپـلماتیک به صـورت کتبی به طرف دیگر معرفی می‌نماید.

طرفها در خصوص انتصاب متقابل مسؤولین رابط جهت تبادل اطلاعات در زمینه‌های همکاری موردنظر اقدامات لازم را به عمل خواهند آورد.

ماده10ـ حل و فصل اختلاف

طرفها هرگونه اختلاف ناشی از تفسیر یا اجرای این موافقتنامه را در وهله نخست از طریق مذاکره و مشاوره در جلسات کارگروه مشترک موضوع ماده (8) این موافقتنامه و سپس از طریق مجاری دپلماتیک حل و فصل خواهند نمود.

ماده11ـ ارتباط با سایر موافقتنامه‌های بین‌المللی

این موافقتنامه، هیچ گونه تأثیری بر حقوق و تعهدات ناشی از سایر موافقتنامه‌های دو جانبه و چند جانبه بین‌المللی که طرفهای متعاهد عضو آن می‌باشند، نخواهد داشت.

ماده12ـ مدت اعتبار موافقتنامه

این موافقتنامه از تاریخ آخرین اطلاعیه بعد از تبادل اطلاعیه کتبی از طریق مجاری دپلماتیک توسط هر یک از طرفهای متعاهد مبنی بر اعلام تکمیل تشریفات داخلی مربوط خود، لازم‌الاجراء خواهد شد.

این موافقتنامه به مدت سه سال به موقع اجراء گذارده خواهد شد. پس از مدت مزبور این موافقتنامه خود به خود برای دوره‌های سه ساله تمدید خواهد شد مگر این که یکی از طرفهای متعاهد شش ماه قبل از خاتمه دوره مربوط عدم تمدید آن را به صورت کتبی به اطلاع طرف متعاهد دیگر برساند.

این موافقتنامه در یک مقدمه و (12) ماده در شهر استانبول در تاریخ 24 مرداد 1387 هجری شمسی برابر با 14 اوت 2008 میلادی در دو نسخه به زبانهای فارسی، ترکی و انگلیسی که هر سه متن از اعتبار یکسان برخوردار می‌باشند، امضاء گردید.

در صورت بروز هرگونه اختلاف در تفسیر این موافقتنامه، متن انگلیسی ملاک قرار خواهد گرفت.

انتهای پیام/