باشگاه خبرنگاران-"فرشید ابراهیمیان" که ایفاگر نقش "مؤید" استاد "امین حیایی" (کریم) در مجموعه "کلاه پهلوی" است در 10 سال پیش "شازده خاقانی" سریال "کیف انگلیسی" را بازی کرد و به بهانه پخش این اثر پای گفتگویی در خصوص تاریخ پهلوی ها و کاریکاتور بودن نقش مؤید نشستیم که بخشی از آن را در گفتگوی زیر می‌خوانید.

یک روز به منزل می رفتم که دوستی را دیدم که سالها از او بی خبر بودم و  او به دنبال احوال پرسی، سراغ سالهایی که مرا ندیده بود گرفت و خواست که من در پروژه ای ایفای نقش کنم که گفتم سالهاست بازی نمی‌کنم.

بله؛ زمانی که "کیف انگلیسی" به من پیشنهاد شد. گفتم که سناریو را برای من بیاورید تا ببینم که برقرار کردن ارتباط با آن ممکن است یا   خیر ؛ پس از خواندن آن دیدم که فیلمنامه قوی است و من نیز با "سید ضیاءالدین دری" زمانی که "کیف انگلیسی" تمام شد؛ آشنا شدم . "دری" از چند ماه قبل از پایان کار، نگارش "کلاه پهلوی" را آغاز کرده بود.

بله؛ چون در "کیف انگلیسی" خیلی مورد لطف قرار گرفتم و پیش بینی می شد که "در کلاه پهلوی" هم از من دعوت شود.

"دری" دو نقش را که به لحاظ سن و موقعیت که یکی "احسان" که "فخرالدین صدیق شریف" آن را ایفا کرد و "مؤید" را به من پیشنهاد کرد و زمانی که سناریو را خواندم، دیدم که به عنوان یک هنرپیشه با مؤید می‌توانم ارتباط بهتری را برقرار کنم ولی از نظر نوع سلوک در زندگی معمولی من به احسان نزدیکتر هستم و پیشنهاد کارگردان هم مبتنی بر همین دو احساس بود.

مؤید از نظر بازیگری، امکاناتی را دارد که یک بازیگر می‌تواند در آن نقش مانور دهد. نقش مؤید جای کار بسیار داشت و برای من جذاب بود که بعد از 10 سال از گذشت و حضور در "کیف انگلیسی" نقشی را بازی کنم که به لحاظ نزدیکی زمان با شازده خاقانی که بسیار متفاوت بود از لحاظ دیگری با هم همخوانی داشته باشد.

در "کلاه پهلوی" ظاهر من عوض می شود و در جایی مخاطب کمتر متوجه می شود که من خاقانی هستم یا مؤید، چون همان تیپ و همان کلاه استفاده شده است. شاید اتفاقی هم نباشد، چون در آن بستر زمانی از همین لباسها و کلاه ها استفاده می شده و به هر صورت هر دو اثر از مناسبات تاریخی برخوردار بوده است.

مؤید حضور عینی ندارد و این نقش از جانب من ساخته شد، او یک آدم اداری جدی و فرهنگی است ولی به دلایلی من نخواستم که آن را به شکلی خیلی جدی بازی کنم.

چون مؤید دارای ویژگیهایی است که او را از یک آدم جدی دور می کند از جمله اعتیاد شدیدش که او را آرام آرام از شخصیت واقعی خودش دور می کند؛ مؤید رئیس اوقاف فرهنگ و صنایع مستضعفه است و به دو زبان عربی و فرانسه نیز تسلط دارد.

بله؛ جامعه ما سابقه 3 هزار ساله درخشان در فرهنگ و ادب داشته و شخصیت هایی مثل سعدی و فردوسی از دل این فرهنگ بیرون آمدند و شخصی که مدیر اداره فرهنگ میشود به طبع باید بار سنگینی را با خودش حمل کند؛ اوقاف قداست دارد که یک باور و اعتقادی را در جامعه منتقل و تفسیر می کند، خوب آدمی که مظهر فرهنگ و مظهر یک جامعه است نمی تواند در خروج آثار میراث فرهنگی دخیل باشد و او باید پاسدار اخلاق باشد ولی او در خروج آنها از کشور مشارکت داشته و شخصی با این اوضاع و احوال تبدیل به یک کاریکاتور می شود و دیگر نمی‌تواند فردی جدی و مثبت باشد.

مؤید ساخته شده است آن هم به خاطر تحلیلی که  به اتفاق کارگردان از شخصیت داشتیم زیرا باید از هر نظر الگو باشد که نیست.

درست است، به دلیل دیده شدن فرهنگ و سمت این آدم و داشتن رفتارهای متناقض او، در کاریکاتور بودنش اغراق کردم چون مؤید به دلیل شرایط خاصش با هر کسی کنار نمی‌آید ولی با "ژان" که میراث کشورش را به غارت می برد کنار آمده و بخاطر منافعش هر کاری می‌کند.

بله؛ او نماینده فرهنگ و هنر کشورش بود که به دلیل مسائل فرهنگی درگیر می شود و در سریال مخاطبان به خوبی پی به قدرت کلام او می‌برند اما در کنار آن متوجه استفاده نکردن مؤید از فرهنگ پیشینه خود می شوند.

بله، هم دوره پهلوی و نیز با وجود خان‌ها همیشه عده ای بودند که زیردستان خود را استثمار کنند و رفتار "صمصام" با "کریم" نیز به خوبی این حرفها را ثابت می کند در آن زمان شاهزاده های قاجار برای تحصیل به خارج از کشور می رفتند وقتی برمی‌گشتند. با سمتهایی فعالیت خود را آغاز می کردند که  شاید فرخ  عينيت نداشته باشد ولی نمونه ای از اتفاقات آن دوران است.

بله؛ طبق تحقیقات من، آن آدمها بودند که اکثرشان واقعی هستند ولی نه عین مؤید و به این شکل که شما در سریال می بینید ولی کسانی بودند که با این خصوصیات اتفاقاتی را در تاریخ رقم بزنید.

برای من تاریخ معاصر خیلی جذاب است و من به عنوان فرشيد ابراهیمیان مطالعات زیادی داشته  و دارم و به خوبی این فضا و این شخصیت‌ها را می شناسم و به دلیل اعداد شناسنامه ام، تا حدودی این شخصیت را از نزدیک دیده ام.

من همه این افراد و فضاها را در دوران کودکی ام دیده ام و تا دهه 40 هنوز مردم کلاه شاپو می‌گذاشتند و حضور عینی داشتند و این مناسبات جاری و ساده بود.

سریال به لحاظ بصری و زیبايي شناسی بالقوه ما را جذب می کند و از لحاظ کارگردانی، طراحی، حرکت دوربین این اثر در نوع خود شاهکار است و معتقدم نوع میزانسن و حرکت دوربین "کلاه پهلوی" این  اثر را ازدیگر سریالها مجزا می کند.

از قسمت هجدهم به بعد وارد متن می شویم و از قسمت 55 به بعد به سمت نتیجه گیری می رویم و معتقدم تماشای اینگونه آثار تاریخی ما را بیشتر متوجه نقاط ضعف و قوت تاریخ خود و کشورمان می کند به هر صورت "کلاه پهلوی" مجموعه ای جذاب بوده که با توجه به مستندات تاریخ کشورمان ساخته شده و امیدوارم مورد توجه مخاطبان نیز قرار گیرد./ص