به گزارش خبرنگار سیاسی باشگاه خبرنگاران؛ مهم‌ترین وظایف و ماموریت‌های قوه قضائیه شب گذشته (یکم تیرماه) در برنامه گفتگوی ویژه خبری با حضور حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم رئیسی معاون اول قوه قضائیه مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
 
حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم رئیسی معاون اول قوه قضائیه در ابتدا در پاسخ به سوال اول مجری برنامه مبنی بر اینکه مهم‌ترین اهداف و وظایف قوه‌قضائیه چیست؛ گفت: ابتدا ایام قوه قضائیه را به مناسبت شهادت دکتر بهشتی گرامی می‌داریم.
 
وی با اشاره به اینکه دکتر بهشتی معمار دستگاه قضایی پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی بود، افزود: ایشان به گردن قوه قضائیه و بر نظام اسلامی حق دارند.

 
* قوه قضائیه در نظام جمهوری اسلامی ایران مستقل است
 
معاون اول قوه قضائیه با اشاره به اینکه قوه قضائیه در نظام جمهوری اسلامی ایران قوه مستقل است، ادامه داد: علاوه بر اینکه قوه قضائیه مستقل است قاضی هم در آن مستقل عمل می‌کند.
 
وی با اشاره به اینکه قاضی بدون نفوذ احدی فقط بر سر بالای خود خدا را می‌بیند، افزود: آنچه که پیش روی قاضی است قانون به حساب می‌‌آید.
 
حجت الاسلام رئیسی با بیان اینکه کار قوه قضائیه سخت و بسیار حرفه‌ای است، ادامه داد: یکی از وظایف دستگاه قضایی قضاوت است و دیگری نظارت که توسط سازمان بازرسی کل کشور و دیوان عدالت اداری بر همه دستگاه های اداری در کشور اعمال می‌شود.
 
معاون اول قوه قضائیه کار دستگاه قضایی را یکی از سخت‌ترین کارها دانست و عنوان کرد: تشخیص و تصمیم‌گیری در خصوص موضوعی برای قاضی بسیار سخت است.
 
* قضاوت و نظارت کار قوه قضائیه است
 
وی از همه قاضیان متدین، پرتلاش و پرکار سراسر کشور به دلیل رسیدگی به پرونده‌ها قدردانی کرد و گفت: در کنار قضاوت نظارت هم به قوه قضائیه سپرده شده است.
 
حجت الاسلام رئیسی با بیان اینکه یکی از جلوه‌های ضمانت اجرایی قانون در خود دستگاه قضایی است، خاطرنشان کرد: اگر برخلاف قانون کاری در دستگاه‌های اجرایی و اداری انجام شود به آن رسیدگی می‌شود.
 
معاون اول قوه قضائیه با اشاره به اینکه در گزینش، آموزش، استخدام، مالیات، شهرداری و هیئت تخلفات اداری رسیدگی‌های لازم صورت می‌گیرد، اظهار داشت: همه دستگاه‌های کشور موظف به اجرای عدالت هستند.
 
* بهترین جلوه اجرای عدالت قانون است
 
وی بهترین جلوه عدالت را در اجرای قانون دانست و گفت: بهترین ملاک برای اجرای عدالت قانون است.
 
حجت الاسلام رئیسی با اشاره به اینکه رسیدگی به تخلفات کارکنان دولت در هر رده‌ای در دستگاه قضایی انجام می‌شود، ادامه داد: تصمیمات برخلاف حق و قانون در دولت و دستگاه اجرایی نباید صورت گیرد، پس باید گفت همگان موظف به اجرای قانون هستند.
 
معاون اول قوه قضائیه ضمانت بر اجرای قانون و تضمین حقوقی آن را در قانون اساسی در قوه قضائیه دانست و خاطرنشان کرد: ساز و کارهای متناسب بر ضمانت اجرایی قانون در قوه قضائیه در نظر گرفته شده است.
 
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه مهم‌ترین مطالبات مردم از قوه قضائیه چیست، گفت: خواسته مردم از قوه قضائیه آن است که دستگاه قضایی همچون یک پدری مهربان عمل کند، به گونه‌ای که ملجا و پناهگاه باشد.
 
* دستگاه قضایی ملجا و پناهگاه مردم است
 
حجت الاسلام رئیسی با اشاره به اینکه هر کسی که در هر گوشه و کنار کشور مورد ظلم و ستم قرار بگیرد آن فرد می‌تواند به دستگاه قضایی مراجعه کند، افزود: دستگاه قضایی ملجا و پناهگاهی است که حق آن فرد را باز خواهد ستاند.
 
معاون اول قوه قضائیه با تاکید بر اینکه دستگاه قضایی مظهر اجرای قانون و عدالت است، عنوان کرد: باید عدالت را در همه حوزه‌ها اجرایی کنیم.
 
وی با اشاره به اینکه اجرای عادلانه قانون و رسیدگی به فصل خصومت‌ها باید به صورت دقیق و براساس خواسته مردم از دستگاه قضایی صورت گیرد، ادامه داد: توقع مردم از دستگاه قضایی این است که این دستگاه به صورت صریح، دقیق و عادلانه به خصومت‌ها و دعاوی رسیدگی کند و حق را به صاحب حق بازگرداند.
 
حجت الاسلام رئیسی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه چه برنامه‌ای برای اجرای سیاست‌های قوه قضائیه با ساز و کارهای شفاف دارید، ادامه داد: فرمایش مقام معظم رهبری چراغ راه همه دستگاه‌ها است و هرساله روح جدیدی در کالبد دستگاه قضایی کشور می‌تابند.
 
معاون اول قوه قضائیه با اشاره به اینکه نورانیت کلام مقام معظم رهبری و خواسته ایشان خواسته مردم از دستگاه قضایی است که به دل می‌نشیند، گفت: باید در جهت فرمایشات ایشان تلاش مضاعفی را انجام دهیم.
 
وی با اشاره به اینکه ان‌شاءالله ظرف چند روز و چندماه آینده دور بعدی مدیریت آیت الله آملی لاریجانی به فرمایش مقام معظم رهبری آغاز خواهد شد، افزود: آیت الله آملی لاریجانی گزارشی از عملکردهای قوه قضائیه را به محضر مقام معظم رهبری اعلام کردند.
 
حجت الاسلام رئیسی با اشاره به اینکه بر روی اولویت‌های قوه قضائیه اقدامات کارشناسانه بسیار زیادی انجام شده است، ادامه داد: بنده عضو کوچکی از خانواده بزرگ دستگاه قضایی هستم.
 
معاون اول قوه قضائیه با اشاره به اینکه فرمایشات مقام معظم رهبری کارشناسانه و بسیار مهم بودند، افزود: سیاست‌هایی از سوی مقام معظم رهبری به دستگاه قضایی ابلاغ شده است که این سیاست‌ها باید عملیاتی و اجرایی شوند.
 
وی با اشاره به ساز و کارهای اجرای سیاست‌های مصوب افزود: کارشناسان و وکلا دو بخش مهمی هستند که با دستگاه قضایی در ارتباطند.
 
حجت الاسلام رئیسی با اشاره به اینکه قضاوت کارشناسی خوب و دقیق به قضاوت عادلانه کمک شایانی می‌کند، ادامه داد: وکالت  ریشه فقهی دارد.
 
معاون اول قوه قضائیه با بیان اینکه وکیل کمک بسیار خوبی برای اصحاب دعوا می‌تواند به حساب بیاید، خاطرنشان کرد: اگر در جریان کارشناسی با وکالت ناسالمی روبرو شدیم، باید بدانیم که تهدید جدی برای قضاوت و دادرسی عادلانه به وجود خواهد آمد.
 
وی کوتاه کردن زمان دادرسی با رفع اطاله دادرسی را از موارد مهم سیاست‌های ابلاغی به دستگاه قضایی ذکر کرد و اظهار داشت: همه بخش ‌ها در اختیار قوه قضائیه نیستند، پس مجلس در بخش قانون‌گذاری و دولت در بخش نیروی انسانی امکانات و بودجه باید کمک کند.
 
حجت الاسلام رئیسی سیاست‌های ابلاغ شده را نیازمند ساز و کارهایی دانست و گفت: دستگاه قضایی زمینه‌های اجرای این سیاست‌ها را فراهم کرده است، اما باید گفت که تمام بخش‌ها طبیعتا در اختیار این قوه نیست.
 
معاون اول قوه قضائیه اظهار داشت: این ساز و کارهای لازم برای اجرای سیاست‌های مصوبه ابلاغیه رهبری به صورت جامع در دوره جدید از مدیریت قوه قضائیه اجرایی خواهد شد.
 
وی با اشاره به نظارت بر عملکرد قضات و مدیران گفت: این مسئله دومین اولویت ابلاغ شده از سوی مقام معظم رهبری است.
 
حجت الاسلام رئیسی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه چه برنامه‌هایی برای نظارت بر عملکرد قضات و مدیران دارید، گفت: در دستگاه قضایی بر آراء و تصمیمات نظارت‌های لازم صورت می‌گیرد، به گونه‌ای که اگر کسی شکایت و تخلفی داشته باشد، می‌تواند به دادسرای انتظامی قضات مراجعه کند.
 
معاون اول قوه قضائیه بخش‌های مختلف نظارتی بر قوه قضائیه را شامل دیوان عالی، دادسرای انتظامی قضات، حفاظت اطلاعات دانست و خاطرنشان کرد: در کنار نظارت و همه این اقدامات گزارش‌هایی به ریاست و مسئولان عالی قوه قضائیه می‌رسد که در گوشه و کنار به دلیل برخی از ارتباطات ناسالمی که وجود دارد متاسفانه گاهی شاهد برخی از تخلفات هستیم.
 
*  تسریع در اجرای احکام اولویت دیگر قوه قضائیه است
 
وی لزوم تسریع در اجرای احکام را اولویت دیگر قوه قضائیه دانست و عنوان کرد: اثر یک حکم در اجرای سریع و دقیق آن اجرا می شود و اگر تاخیر صورت گیرد آثار تمامی رسیدگی‌ها از بین خواهد رفت، بنابراین در رابطه با اجرای احکامی که مورد تاکید مقام معظم رهبری بود، در دستگاه قضایی چندبار این موضوع مطرح و بازرسی‌ها حتی به صورت ویژه و پنهانی انجام شده است.


حجت‌الاسلام و المسلمین رئیسی با اشاره به بازرسی‌های دوره‌ای از دادسراها و محاکم گفت: بازرسی از دادسراها، دیوان انتظامی و دیوان عالی کشور نیز صورت می‌گیرد.  
 
وی با تاکید بر اینکه تداوم این صلاحیت‌ها نیازمند کنترل است، خاطر نشان کرد: اصل بر اعتماد و کنترل در قوه قضاییه گذاشته شده است.
 
معاون اول قوه قضاییه با اشاره به این که مسئله اجرا سازو کارهایی را هم نیاز دارد، گفت: پلیس قضایی با داشتن لیسانس قضایی با مفاهیم حقوقی آشنایی دارد که این امر بسیار مهم است.  
 
حجت‌الاسلام و المسلمین رئیسی ادامه داد: خوشبختانه در برنامه پنجم توسعه مجلس این مسئله را در برنامه گنجانده شده است اما درخواست ما این است که مجلس درباره تصریح تصویب لایحه پلیس قضایی کمک کند.
 
وی گفت: در این باره هم برای معوقه نشدن پرونده‌های قطعی که حکم آن‌ها صادر شده برنامه ریزی خواهد شد که در این دوره جدید پرونده معوقه اجرا احکام نداشته باشیم یعنی باید به روز باشیم.  
 
معاون اول قوه قضاییه با اشاره به این که اگر صلاحیت قاضی مورد تردید قرار بگیرد در کمیسیون‌های مورد نظر رسیدگی‌های لازم صورت می‌گیرد، گفت: افرادی که به هر دلیلی دچار تخلف شوند اقدامات لازم نسبت به بازخریدی  بازنشستگی و نصب و انتصاباتشان صورت می‌گیرد.
 
حجت‌الاسلام و المسلمین رئیسی با اشاره به گزارشات متعددی که به ریاست قوه قضاییه و به مسئولین عالی دستگاه قضایی در خصوص تخلفات داده می‌شود، ادامه داد: متاسفانه در گوشه و کنار برخی از ارتباطات ناسالم وجود دارد که نسبت به آن‌ها اقدام کرده‌ایم.
 
*حتی یک مورد تخلف در دستگاه قضایی قابل تحمل نیست  

وی با اشاره به این که متاسفانه گاهی شاهد برخی از کجی‌ها و تخلفات هستیم، افزود: حتی یک مورد فساد کجی و تخلف در دستگاه قضایی قابل تحمل نیست البته در این باره باید گفت که آمار بسیار پایین است.
 
معاون اول قوه قضاییه قاطبه قضات کشور را سالم و پرکار و دلسوز دانست و عنوان کرد: اگر در صفحه سفید کار یک نقطه سیاه اتفاق بیفتد جلوه مسئله دیگر خوب نخواهد بود.  
 
حجت‌الاسلام و المسلمین رئیسی با تاکید براینکه فساد و تخلف در دستگاه قضایی به هیچ وجه قابل تحمل نیست، ادامه داد: همه تخلفات مورد گزارش قرار می‌گیرد و ان شالله اراده و عزم جدی در دستگاه قضایی برای مقابله با تخلفات صورت خواهد گرفت.  
 
وی با اشاره به این که دستگاه قضایی مجموعه سلامتی خواهد بود که سلامت سایر دستگاه‌ها را نیز تضمین می‌کند، ادامه داد: دادسرای انتظامی قضات مسئولیت رسیدگی نسبت به تخلفات قاضی را دارد به گونه‌ای که اگر مردم گزارشی را در این باره دارند می‌توانند گزارش خود را به دادسرای انتظامی قضات ارائه دهند و یا این که در استان‌ها گزارش خود را به مدیران کل استان‌ها و دادسراها ارسال کنند.
 
معاون اول قوه قضاییه با اشاره به این که هموطنان شهرستانی ما دیگر نیازی ندارند که برای ارائه گزارش خود به تهران مراجعه کنند، افزود: آن‌ها می‌توانند گزارشات خود را به دادستان‌ها و مدیران روسای کل ارائه دهند.
 
حجت‌الاسلام و المسلمین رئیسی با اشاره به این که شبکه ارزشیابی در تمام دادگستری‌ها فعال است، خاطر نشان کرد: شبکه حفاظت اطلاعات قوه قضاییه در همه دادگستری‌های سراسر کشور دفتر کار دارد.
 
وی بر لزوم تصریح در اجرای احکام و عدم تاخیر آن تاکید کرد و گفت: باید احکام به خوبی و با سرعت و دقت اجرایی شوند.  
 
*لزوم تسریع در اجرای احکام و عدم تاخیر آن  

معاون اول قوه قضاییه در پاسخ به سوال دیگری مبنی براینکه چه ساز و کارهایی برای اجرای سریع احکام در نظر گرفته شده اضافه کرد: اثر یک حکم در اجرای سریع و دقیق آن ظاهر می‌شود به طوری که اگر حکمی در اجرا با تاخیر مواجه شد آثار رسیدگی‌اش از بین می‌رود.
 
حجت‌الاسلام و المسلمین رئیسی با اشاره به این که ریاست قوه قضاییه بازرسی‌هایی را به صورت ویژه یا پنهان انجام می‌دهد، گفت: اجرای احکام نیازمند ساز و کارهایی است.
 
وی دادسراها را مسئول اجرای احکام کیفری دانست و گفت: متاسفانه در این حوزه با مشکلاتی مواجه هستیم.
 
*پلیس قضایی بازوی اجرایی دستگاه قضایی است

معاون اول قوه قضاییه پلیس قضایی را بازوی اجرایی دستگاه قضایی دانست و خاطر نشان کرد: پلیس کمک‌های شایانی را به دستگاه قضایی کرده است اما باید گفت پلیس باید نسبت به مسائل حقوقی کارآزموده و آشنایی کافی داشته باشد.
 
حجت‌الاسلام و المسلمین رئیسی با تاکید براینکه پلیس باید نسبت به مفاهیم حقوقی آشنا باشد، گفت: یکی از برکات وجودی دکتر بهشتی تشکیل پلیس قضایی است.
 
وی با بیان این که در برنامه پنجم توسعه بر ضرورت تشکیل پلیس قضایی تاکید شده است، اضافه کرد: عزیزان ما در مجلس شورای اسلامی خواستار تسریع در تصویب لایحه پلیس قضایی هستیم زیرا پلیس قضایی بازوی اجرای احکام خواهد بود.
 
معاون اول قوه قضاییه با تاکید براینکه پلیس قضایی باید کارآزموده و آشنا به اجرا باشد، ادامه داد: یکی دیگر از اولویت‌های مطرح شده از سوی مقام معظم رهبری کادرسازی و جانشین پروری است.
 
حجت‌الاسلام و المسلمین رئیسی در پاسخ به سوال دیگری مبنی براینکه برای کادرسازی و جانشین پروری چه برنامه‌هایی در دست انجام دارید، افزود: در دستگاه قضایی یک سلسله مراتب اداری وجود دارد.
 
وی با اشاره به این که در عرصه مدیریت با یک سری کمبودها مواجه هستیم، افزود: باید در مدت کوتاه مدیر پروری انجام دهیم و در مرحله مدیریت هم قضاوت داشته باشیم و هم مدیریت را به خوبی انجام دهیم.  
 
معاون اول قوه قضاییه افزود: باید برنامه‌ریزی جدی داشته باشیم تا کارنامه درخشانی را در پایان این دور از مدیریت برای مردم ارائه دهیم.  
 
حجت‌الاسلام و المسلمین رئیسی با تاکید براینکه دستگاه قضایی باید از قضات عادل و مدیران توانا بهره‌مند شود، خاطر نشان کرد: یکی دیگر از اولویت‌های مطرح شده پیشگیری از وقوع جرم است.
 
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی براینکه برای پیشگیری از وقوع جرم چه باید کرد، گفت: در اعداد وظایف قوه قضاییه پیشگیری از وقوع جرم مطرح شده است.
 
معاون اول قوه قضاییه با اشاره به ضرورت پیشگیری از وقوع جرم گفت: قوه قضاییه با احکام و تصمیماتی که صادر می‌کند سبقه پیشگیری از وقوع جرم را دارد به طوری که پیشگیری از وقوع جرم به معنای عام آن همواره موجود است و همواره مربوط به همه بخش‌های کشور می‌شود.  
 
*پیشگیری از وقوع جرم تنها وظیفه قوه قضاییه نیست

حجت‌الاسلام و المسلمین رئیسی پیشگیری از وقوع جرم را تنها مربوط به قوه قضاییه ندانست و افزود: یکی از وظایف همه دستگاه‌های کشور پیشگیری از وقوع جرم است.
 
وی با اشاره به این که صدا و سیما باید با نگاه پیشگیری از وقوع جرم اقدام به فیلم سازی و سریال سازی کند، ادامه داد: باید از سوی صدا و سیما فیلم‌هایی ساخته شود تا در جامعه کمترین ناهنجاری‌ها را شاهد باشیم.
 
معاون اول قوه قضاییه با بیان اینکه در وزارت اقتصاد و دارایی و در نظام پولی و مالی کشور تمام تصمیمات باید به گونه‌ای باشد که پول‌های سرگردان به طرف تولید هدایت شود و به طرف زمین خواری و ناهنجاری‌های اقتصادی سوق پیدا نکند.
 
وی گفت: قوانینی که در مجلس تصویب می‌شود باید با نگاه پیشگیری از وقوع جرم و کاهش ناهنجاری‌های اجتماعی باشد. 

حجت‌الاسلام و المسلمین رئیسی با اشاره به این که همه دستگاه‌ها در کشور باید به امر پیشگیری از وقوع جرم کمک کنند، خاطر نشان کرد: قوه قضاییه نسبت به وظایف نظارتی خود عمل خواهد کرد.
 
وی با اشاره به این که در این خصوص لایحه‌ای به مجلس داده شده اما در آن جا با مشکلاتی مواجه شد که این لایحه به مرجع تشخیص مصلحت ارجاع داده شدريال گفت: این لایحه اکنون در صحن مجمع تشخیص مصلحت نظام مطرح است به طوری که از عزیزانمان در مجمع درخواست می‌کنیم که لایحه تقدیمی از طرف قوه قضاییه را زودتر تصویب کنند زیرا این مسئله ابزار کار بسیار مهمی است که می‌تواند موثر واقع شود.
 
معاون اول قوه قضاییه با اشاره به تشکیل معاونتی در دوره مدیریت آیت‌الله لاریجانی به عنوان معاونت پیشگیری افزود: به ثمر نشستن اقدامات نیازمند کارهای اساسی است.  
 
حجت‌الاسلام و المسلمین رئیسی در پاسخ به سوال دیگری مبنی براینکه تاکنون چه قدر زیرساخت برای اولویت‌ها فراهم شده است، اظهار داشت: کارگروهی در دستگاه قضایی به منظور فراهم شدن زیرساخت‌ها تشکیل شده است به طوری که 70 اقدام باید قبل از اجرای قانون صورت گیرد.
 
وی با اشاره به این که چند نکته قبل از اجرای قانون باید مورد عنایت عزیزانمان در مجلس قرار بگیردريال گفت: این کارگروه تا هفته آینده اقداماتشان به صورت قطعی آماده خواهد شد بنابراین از مجلس می‌خواهیم تا به این نکات اصلاحی توجه کنند.
 
معاون اول قوه قضاییه گفت: باید بتوانیم تا قبل از آبان ماه زیرساخت‌ها را آماده و فراهم سازیم بنابراین امیدواریم مجلس این اصلاحات را تا قبل از اجرایی کردن قانون عملیاتی کند.
 
*بنای دستگاه قضایی مبارزه با مفاسد اقتصادی اجتماعی است

حجت‌الاسلام و المسلمین رئیسی در پاسخ به سوال پایانی مجری برنامه مبنی براینکه نقش قوه قضاییه در مبارزه با دانه درشت‌ها و مفاسد اقتصادی چیست، افزود: کارنامه چند ساله اخیر قوه قضاییه در برخورد با مفاسد اقتصادی گویای اراده و عزم جدی این قوه در برخورد با مفاسد اقتصادی و اجتماعی است زیرا بنای دستگاه قضایی بر این است که نسبت به مفاسد اقتصادی و اجتماعی و شرارت‌هایی که امنیت مردم را به مخاطره می‌اندازد اقدام کند.  
 
وی با اشاره به اعلام آمادگی دیوان عالی کشور برای رسیدگی سریع به مفاسد گفت: مردم باید شاهد اجرای سریع احکام باشند.
 
معاون اول قوه قضاییه با اشاره به این که دستگاه قضایی اراده و عزم جدی را برای مبارزه با مفاسد اقتصادی و اجتماعی در پیش گرفته است، ادامه داد: ساز و کارهای لازم برای مبارزه با مفاسد اقتصادی توسط مرزبانان اقتصادی صورت گیرد.
 
حجت‌الاسلام و المسلمین رئیسی با تاکید براینکه ساز و کارهای اقتصادی باید اصلاح شود، خاطر نشان کرد: باید بسترهای فساد را از بین برد تا هر روز شاهد یک پرونده فساد اقتصادی نباشیم بنابراین موظف هستیم پرونده‌ها را سریعتر و به صورت دقیق رسیدگی کنیم.
 
*حبس زدایی جزو سیاست‌های قوه قضاییه است

وی به دستورالعملی از طرف رئیس این قوه اشاره کرد و گفت: برمبنای این دستورالعمل از مجازات زندان جز در مواردی که در قانون تسریح نشده است استفاده نخواهد شد بنابراین باید جمعیت کیفری را کاهش دهیم و هر روز شاهد کاهش بیش از بیش جمعیت کیفری باشیم و حبس زدایی جزو سیاست‌های قوه قضاییه است.

انتهای پیام/