«دیوان شرقی»؛ دروازه اروپا به فرهنگ غنی ایران
دیوان شرقی گوته که یکی از عالیترین آثار شعر و حکمت گوته و بزرگترین آثار ادب آلمان و اروپا است، واقعاً پیش از آنکه متعلق به آلمان و اروپا باشد به ایران وابسته است، زیرا که این دیوان برگرفته از اشعار حافظ است و اگر لسانالغیب نبود گوته آن شیفتگی را نسبت به این شاعر بلند آوازه شیرازی پیدا نمیکرد.
گوته در کتاب «دیوان شرقی» خود بزرگترین ارمغان ادبی اروپا را به کشور و خود حافظ نسبت داد و به خوبی روح و فکر حافظ را در این اثر جاودانه به نمایش گذاشت.
در کتاب «دیوان شرقی» به کرات دیده شده است، کتاب گوته با اشعار حافظ شروع ارتباط اروپای نوین با ادبیات شرقی و به ویژه ایران بود چرا که گوته به عنوان یک روشنفکر آلمانی، نگرش نو به مقوله دین و مذهب دارد. گوته به عنوان یک فرد خداشناس، جهان بینی او بر محوریت کل شب نمایان است و اندیشههای فلسفی، اجتماعی او نیز بر همین اساس بود.
کتاب «دیوان شرقی گوته» مترجم فاضل و ادیب امامی شجاع الدین شفا در سال 1328 شمسی آن را ترجمه کرده بود که این کار گامی بزرگ برای شناساندن گوته به فرهیختگان ایرانی برداشته شد.
این کتاب به وسیله نشر نخستین منتشر و با تیراژ 2000 نسخه برای چندمین بار تجدید چاپ و در اختیار مردم ادبی و فرهیخته قرار گرفت و کتاب حاصل، مجموعه اشعار دیوان شرقی گوته بوده که در 208 صفحه تدوین و تنظیم گشته، در ابتدای این کتاب گوته خطاب به حافظ میگوید که اگر روزی دنیا به سرآید، ای حافظ آسمانی، آرزو دارم که تنها با تو و در کنار تو باشم و چون به تو عشق ورزم و در کنار تو باده بنوشم، زیرا این افتخار زندگی و مایه حیات من است.
کتاب دیوان شرقی گوته هم اکنون یکی از پرخوانندهترین کتابها در سرای اهل قلم و ادبیات بوده و هست، چرا که این کتاب نشان دهنده فرهنگ غنی پارسی در اروپای مصنوعی برای حیات و پیشرفت انسانهایش است.
گفتنی است؛ یوهان ولفگانگ فون گوته (به آلمانی: Johann Wolfgang von Goethe) (زادهٔ ۲۸ اوت ۱۷۴۹ در فرانکفورت – درگذشتهٔ ۲۲ مارس ۱۸۳۲ در وایمار) شاعر، ادیب، نویسنده، نقاش، محقق، انسانشناس، فیلسوف و سیاستمدار آلمانی بود. او یکی از کلیدهای اصلی ادبیات آلمانی و جنبش وایمار کلاسیک و همچنین رمانتیسیسم به شمار میرود. وی یکی از مردان بزرگ فرهنگی قرون ۱۸ و ۱۹ اروپا و یکی از افراد برجسته ادبیات جهان محسوب میشود. گوته آلمانی، شکسپیر انگلیسی، هومر یونانی، و دانته ایتالیایی را چهار رکن ادبیات اروپا میدانند.
خانه یوهان ولفگانگ فون گوته در مجموعه سنتگرایی وایمر قرار دارد.
پدر گوته، یوهان کاسپار گوته (۱۷۱۰-۱۷۸۲) همراه با خانوادهاش در یک خانه بزرگ در فرانکفورت زندگی میکرد، که آن زمان قسمتی از امپراتوری مقدس روم بود. مادر گوته نیز «کاترینا الیزابت گوته» (تِکستور سابق) از خانوادههای سرشناس فرانکفورتی بود.
یوهان ولفگانگ در کنار پدر و معلم خصوصیاش بسیاری از معلومات را از جمله زبانهای لاتین، یونانی، فرانسوی، انگلیسی و عبری فرا گرفت.
او بین سالهای ۱۷۶۵-۱۷۶۸ در لایپزیگ به تحصیل حقوق پرداخت و در آنجا به اشعار کریستین فورشتگوت گلرت علاقه پیدا کرد. پس از سال ۱۷۶۸، گوته به زادگاهش بازگشت و مدتی نیز در دارمشتات بود.
گوته پس از این که تعدادی از آثار بزرگش را به پایان رساند، سال ۱۷۷۵ به وایمار رفت و در آنجا بین سالهای ۱۷۷۶-۱۷۸۶ (حدود ۱۰ سال) وزیر حکومت شد. سپس او تا سال ۱۷۸۸ به ایتالیا رفت و در آنجا به تحصیل هنر و مجسمهسازی باستانی پرداخت. او خود را با کارهای میکل آنژ و رافائل مشغول کرد.
سال ۱۷۸۸، گوته به وایمار بازگشت و تقریباً باقی عمرش را در آنجا گذرانید، هرچند که زندگی او در آنجا با جنگهای ناپلئونی روبرو شد. گوته در وایمار به تحصیل زبانهای فارسی و عربی و همچنین قرآن پرداخت و شیفتهٔ اشعار حافظ شد.
پس از مرگ همسر گوته «کریستیان» در سال ۱۸۱۶، خود او نیز پس از شش سال بر اثر عفونت ریوی در شهر وایمار درگذشت و در همانجا به خاک سپرده شد. گفته میشود آخرین گفتهٔ شاعر پیش از مرگش، نور بیشتر (آلمانی: Mehr Licht) بود.
شب زنبیل سیاهیست؛ برنده جایزه نوبل 1945
زمینههای فرهنگی و ذهنی هر هنرمندی را بی گمان عوامل بسیاری اعم از باطنی یا اکتسابی و مستقیم و غیر مستقیم شکل میبخشد و نقش خاطرات دوران کودکی، نوجوانی و دیگر مراحل زندگی در برخورد و ارتباط با انسانها در آن بسیار تعیین کننده است.
در هنگام خواندن اشعار میسترال این احساس به خواننده دست میدهد که انگار با پابلو نوودا در حال صحبت است.
شیرینی و سادگی اشعارش، او را در بین جهانیان خاص کرده و برای خود طرفداران زیادی را دست و پا کرده است و همچنین متون شعری میسترال اکثرا بیانگر جغرافیای شیرین الکی ولین، و حاصلخیزی شمال است.
گابریل میسترال در شعر، نثر و یا در مقالات مطبوعاتی دارای زبان پرصلابتی بوده که همگی آنها تحت سنت یهودی – مسیحی نشات گرفته است.
اشعار گابریل همیشه بر لبهای راه میرود و این خود اسطورهای فردی را به عنوان یک آموزگار روستایی آفرید، مرزهای تفکر را برای دیگران ترسیم نمود و همچنین میسترال نهفتن طغیان در زیر نقاب آموزگار دبستانی دهاتی، هویت نیرومند شاعرانه خویش را به عنوان یک معلم آفرید و اشعار گابریل واژگانش «قطرهای و بیمهار» است.
کتاب «شب زنبیل سیاهیست» گزیده اشعار گابریل میسترال برنده جایزه نوبل سال 1945 است که فواد نظیری ترجمه آن را عهدهدار بوده است.
این کتاب به وسیله انتشارات مروارید و با همکاری مرکز بینالمللی گفتگوی تمدنها در تیراژ 2200 نسخه و در 208 صفحه در 5 بخش جداگانه به چاپ رسیده است.
یادم تو را فراموش؛ راوی رزمندگان دفاع مقدس
کتاب «یادم تو را فراموش» مجموعه کاملی از آثار شعر زنده یاد بهزاد (ابوالفضل) سپهر است و سبک شعر سرایی آن به صورت شعر نو است و سبک شعر گویی نویسنده بسیار روان و در عین حال به ذکر وقایع و خاطرات دوران جنگ میپردازد.
شاعر در شعرهایش ازاینکه نتوانسته بود که تاریخ جنگ را با پوست و گوشتش حس کند شکوه میکند و عشق به حضرت ابوالفضل را بارها در مضامین شعری خود آورده است و به همین دلیل نام ابوالفضل را اسم مستعار خود برگزیده است.
شعرهای اتل متل این شاعر انقلابی و دفاع مقدس در نشریات مختلف از جمله مجله فکه، یکی پس از دیگری باز میشد و بوی صفا و صمیمیت فضا را عطرآگین میکرد.
صداقت او در ادبیات دفاع مقدس و خصوصاً شعر حماسی کم نظیر بوده و برای کسانی که جنگ را ندیدهاند سپهر با این سبک شعری فصلی نوین در اشعار دفاع مقدس باز کرده بود.
نوع شعر گفتن سپهر در کتاب «یادم تو را فراموش» به مزاج بعضیها خوش نیامده است ولی به طور کلی شعرهایش بوی جنگ میداد و رنگ سرخ خون شهدای گمنام را داشت که حواس شش گانه انسان، عاشق و تشنه را به خود جلب میکرد.
کتاب یادم تو را فراموش مجموعه اشعار سپهر در 35 قسمت است که بهوسیله انتشارات جنات فکه در 237 صفحه و با تیراژ 5 هزار نسخه منتشر شده است.
بهزاد سپهر مجموعه اشعارش را برای حمایت و پاسداشت خون شهدا و جانبازان سرفراز سروده است و کتاب شعر «یادم تو را فراموش» با اشعار ساده که در آن به کار رفته است، مفهوم عمیق و ماندگاری از رزمندگان و خانوادههای ایشان از خود به یادگار گذاشته است.
نخبگان و انقلاب اسلامی کاری متفاوت از حسینی هرندی
قرون اخیر صحنه حوادثی ماندگار و تاثیر گذار در پهنه گیتی بود و رویدادهایی چون جنگ جهانی و انقلابهای جهان سوم نمونهای از این جریانها است.
وقوع انقلاب اسلامی ایران در اواخر قرن بیستم میلادی و در آستانه پانزدهمین قرن هجری چنان موجی فراگیر، جغرافیایی سیاسی را درنوردید.
مرکز پژوهشهای اسلامی صدا و سیما این بار با اثری با محوریت نقش تاثیر گذار و جنگی در انقلاب اسلامی فراهم آورده است.
کتاب نخبگان در انقلاب اسلامی به بررسی مفهوم نخبه و نخبه گرایی، دیدگاهی دیگر درباره انقلاب را موشکافی میکند و این حرکت را از دریچهای خاص اما با کند و کاوی فراخور تحسین در اصول کلی مبانی تئوریک بررسی مصداقهای آن میپردازد.
در این کتاب به رویدادهای تاریخی نه از لحاظ تاریخی که بعد از جامعهشناسی نگریسته و به جایگاه و نقش نخبگان میپردازد و مطالب آن طوری گذاشته شده است که از طولانی شدن نوشتار تا حد امکان جلوگیری کرده و نثر ساده و در عین حال پر از کنایه و از برجستگیهای این کتاب است.
این کتاب را سید محمد حسین حسینی هرندی به رشته تحریر آورده و به وسیله انتشارات دفتر عدل و با تیراژ 2600 نسخه در 218 صفحه منتشر شده است.
گفتنی است که این کتاب در 5 فصل تدوین و به سفارش مرکز پژوهشهای صدا و سیما تهیه شده است.
کتاب «ته دره» جایزه نوبل 2009 را از آن خود کرد
هر نویسنده موفق با آثار تحسین برانگیزش به ادبیات معرفی شده و پلههای پیشرفت را میپیماید.
خانم هرتامولر با خلق این اثر پا به عرصه جاده موفقیت گذاشت، وی جوایز ادبی زیادی هم در آلمان و هم در بینالملل کسب کرده که از آن میان علاوه بر جایزه پرهیاهوی نوبل سال 2009 میتوان به جایزه «آسپکته» اشاره کرد که در سال 1984 بر تحسین کتاب حاضر به وی اهدا شد.
نوشتههای مولر ظاهری ساده دارد اما هنگامی که خواننده چند صفحهای را میخواند خود را در اعماقی از شگفتیهای ادبی درمییابد.
کتاب «ته دره» از جمله نخستین آثار هرتا مولر است که شهرت و جوایزی برایش به ارمغان آورده، مولر در این کتاب همچون اغلب آثارش محیط خفقانبار کشور رومانی به آن پرداخته و این نویسنده فعال و پرتلاش برای نشان دادن شرایط محیطی این کشور و به خاطر ویژگیهای کمونیستی و همچنین ممیزیهای شدید آن زمان هرتا مولر غالب خاصی را برای داستاننویسی برگزید.
ناقل داستانهای این کتاب یک کودک روستایی است که دنیای واقعی و خیالی کودکانه خود را با هم ترکیب و به زندگی دهقانان سرگردان و آشفتهحال میپردازد و در این میان قصههای زیبای دیکتاتوری به تصویر کشیده است.
کتاب «ته دره» در پانزده داستان مختلف نگاشته شده و آن کتاب زیبا به وسیله انتشارات مرواید به چاپ رسیده و آقای مهرداد وثوقی زحمت ترجمه آن را عهدهدار است.
استقبال مردم از این کتاب به خاطر نویسنده آن یعنی هرتا مولر بوده که قرار است در آیندهای نزدیک این کتاب برای چندمین بار تجدید چاپ یابد.
گفتنی است، هرتا مولر سال 1953 در رومانی چشم به جهان گشود و اکنون در آلمان زندگی می کند.
وی در رشته زبانهاى ژرمن تحصیل کرد و پس از آن در آلمان به عنوان مترجم و معلم مشغول به کار شد. مولر نخستین اثر مکتوب خود را به زبان آلمانى در سال 1987 در برلین منتشر کرد.
مخالفت این نویسنده با پیوستن به دستگاه امنیتی چائوشسکو سبب شد از ادامه کار معلمی باماند. مولر قبل از آنکه سال 1987 از کشورش به آلمان مهاجرت کند، بارها از طرف دستگاه امنیتی رومانی تهدید به مرگ شد.
وی در زمینه ادبیات سیاسی کتاب «سرزمین گوجههای سبز» را نوشته و از جمله جوایزی که برده میتوان به جایزه ادبی ایمپک دوبلین و کلایست (بزرگترین جایزه ادبی آلمان) اشاره کرد.
«سرزمین گوجههای سبز» با ترجمه غلامحسین میرزاصالح دو بار در سالهای 1380 و 1386 چاپ و منتشر شده است.
«هرتا مولر» نویسنده آلمانی متولد رومانی به دلیل صراحت گفتار در اشعار و متون نثرش از سوی آكادمی نوبل شایسته دریافت جایزه ادبی نوبل در سال 2009 شناخته شد.خانم هرتا مولر متولد 1953، از سال 1981 تا كنون جوایز ادبی فراوانی از جمله جوایز ادبی كافكا (1999)، كنراد (2004)، برلین (2005) و جایزه ادبی اروپا و جایزه والترهاسنكلور (2006) را آن خود كرده است. آخرین اثری كه از او منتشر شده، «مردان باشخصیت رنگ پریده با فنجانهای اسپرسو» بود كه در مونیخ و در سال 2005 منتشر شد.
آكادمی نوبل به هفتهها بحث و گمان درباره برنده نوبل ادبی پایان داد و در كنفرانس خبری خود، هرتا مولر را به عنوان برنده نوبل ادبی سال 2009 اعلام كرد.
بازگو کردن حکمت و فلسفه ملاصدرا با زبانی شیوا
حکمت و فلسفه ملاصدرا تحت کتابی با عنوان حکمت متعالیه و ملاصدرا به وسیله استاد خامنهای با زبانی شیوا و روان به رشته تحریر درآمده است.
شاید بتوان با جرأت گفت که ایران بیشترین سابقه فرهنگ و تمدن را در بین کشورهای دنیا دارد و دانشمندان و شخصیتهای فرهنگی ایران زمین همانند سهروردی، طوسی، ملاصدرا و ابنسینا را سبب تحولات دنیا شدهاند.
شناخت، معرفی و احترام بزرگان هر علت، یکی از ارکان بقا و سرافرازی آن ملت بوده و آشنا کردن نسل جوان راهی مناسب در جهت رشد معنوی و پیدا کردن مسیر درست در زندگی است.
کتاب حکمت متعالیه ملاصدرا به شناساندن حکیم صدرالمتألهین معروف به ملاصدرا و آثار وی در زمینه فلسفه و حکمت روش است و با زبانی ساده و روان مسائل پیچیده فلسفی و عرفانی را بازگو و طرح مینماید.
این کتاب بر اساس ادله و منطق وجود معارف و فرهنگ خاصی که اسلام و قرآن به مسلمین عطا کرده بود را طرح و دیدگاه فلسفی از جمله شناخت خدا را بازگو میکند.
کتاب حکمت متعالیه و ملاصدرا به وسیله استاد سیدمحمد خامنهای به رشته تحریر درآمده و انتشارات بنیاد حکمت اسلامی ملاصدرا با تیراژ 5000 و در 155 صفحه آن را منتشر کرده است.
انتهای پیام/