به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ امروزه در تهران با وجود جمعیت 11 میلیونی مشکلات فراوانی از جمله آلودگی هوا، کم آبی، آلودگی صوتی و غیره، گریبان گیر شهر و شهروندان شده و برای حل تمامی این مشکلات باید به دنبال راهکاری اساسی بود.

امروزه تهران با مساحتی 730 کیلومتر مربعی جزء 25 شهر پرجمعیت جهان و  بیست و هفتمین شهر بزرگ دنیا است که دارای یک شبکه متراکم بزرگ‌راهی و چهار خط فعال مترو است.

کلان‌شهر تهران از دهه۴۰ مرکز جذب مهاجران زیادی از سرتاسر ایران بوده ‌و تراکم جمعیت در این شهر بین ده هزار و 700 تا بیش از یازده هزار تن در هر کیلومتر مربع برآورد می‌شود که بنابر آمار، بیستمین شهر پرتراکم جهان است.

تهران به دلیل اینکه ساختار اداری ایران در آن متمرکز شده‌ است امروزه با مشکلات عدیده ای دست و پنجه نرم می کند چراکه تهران میزبان نزدیک به نیمی از فعالیت‌های صنعتی ایران است و کارخانجاتی در زمینه تجهیزات خودرو، برق و الکترونیک، منسوجات، شکر، سیمان و مواد شیمیایی در این شهر واقع شده‌اند، تهران همچنین بازار بزرگ فرش و محصولات مبلمان در سراسر ایران است.

امرزه در شهر تهران علاوه بر آلودگی هوا مشکل بزرگتری مانند کم آبی نیز در شهر وجود دارد و اگر تصمیم جدی برای خروج از این بحران گرفته نشود معلوم نیست چه سرنوشتی در انتظار مردم این شهر باشد.

علی محمدی استاد دانشگاه شهید بهشتی در گفت و گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان؛ با بیان اینکه عوامل زیادی از جمله مدیریت نادرست، مصرف بیش از حد، لوله های پوسیده و غیره می تواند در کاهش آب شهر تهران دخیل باشد، گفت: بر اساس مطالعات انجام شده اگر توزیع آب مانند شهرهای دیگر جهان به شهرداری های کشور که از امکانات زیادی هم برخوردار هستند واگذار شود آن‌ها با مدیریت صحیح می توانند بحران آب را مهار کنند.

وی با تاکید بر اینکه وزارت نیرو با مدیریت غلط به شدت باعث کاهش سفره های آب زیرزمینی شهر تهران شده است، افزود: باید برای خروج از بحران آب به دنبال راهکار جدی بود چراکه در غیر این صورت باید منتظر عواقب جبران ناپذیری باشیم.

مدتهاست که زمزمه ای در خصوص توزیع آب به شهرداری به گوش می رسد به همین دلیل ما هم در این خصوص با بابک نگاهداری رئیس مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران گفت و گو کردیم و وی درباره طرح واگذاری مدیریت توزیع آب بر شهرداری تهران گفت: لازمه مدیریت توزیع آب یا هر فعالیتی محول بر شهرداری، تحقق طرح لایحه مدیریت یکپارچه شهری است که سال هاست شهرداری تهران آن را دنبال می کند.

وی با بیان اینکه شهرداری تهران برای تحقق مدیریت یکپارچه شهری موضوعاتی مانند کم آبی، محیط زیست شهری را دنبال می کند، افزود: هنوز از نظر مراجع قانونی این امر به نتیجه نرسیده که مدیریت یکپارچه چنین مسئله ای را به شهرداری واگذار کند.

رئیس مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران با اشاره به توان و نوع مدیریتی که در شهرداری و ارتباط نزدیکی که با مردم در مدیریت شهری وجود دارد، گفت: زیرساخت های ارائه یک مدیریت موفق زمانی می تواند شکل بگیرد که لایحه مدیریت یکپارچه شهری در حوزه آب به شهرداری تهران واگذار شود اما تا زمانی که این لایحه تصویب نشود دستگاه های اجرایی همکاری لازم را در این زمینه نخواهند داشت.

نگاهداری درباره استفاده از آسفالت های جذبی در خیابان های تهران برای جلوگیری از هدر رفت آب باران، تاکید کرد: در فن بازار فناوری های نوین شهری شرکت هایی را داشتیم که در حال تحقیق و توسعه برای استفاده از آجر، سرامیک و آسفالت جاذب آب هستند.

وی اضافه کرد: شهرداری علاقه دارد تا از فناوری نوین در حوزه مدیریت شهری استفاده کند به همین منظور استفاده از فناوری علاوه بر به امکان سنجی خصوصا در بعد هزینه نیاز به بررسی بیشتری دارد.

رئیس مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران با بیان اینکه در حال حاضر رنگ های نانویی طول عمر بیشتری نسبت به رنگ آمیزی های معمولی دارند، گفت: مناطق زیادی در فن بازار برای استفاده از آسفالت های جاذب آب با شرکت های متولی قرارداد بستند و در آینده ای نزدیک این طرح به صورت پایلوت در مناطق 22 اجرا خواهند شد.

سالهاست که مدیران شهری و کشوری به دنبال راهکاری برای خروج از مرگ محیط زیست تهران هستند اما گویی با جمعیتی که در حال حاضر در تهران زندگی می کنند، خروج از این امر با مشکل رو به رو است.

اسفندماه سال گذشته بود که محمدباقر قالیباف شهردار تهران در همایش"تمرکززدایی و سامان‌دهی پایتخت" گفت: تهران حدود یک درصد از وسعت جغرافیایی کشور را دارد ولی ۲۳درصد از جمعیت کشور در آن متمرکز شده‌اند و معنی آن این است که زندگی و محیط زیست در این شهر در حال مرگ است. 

وی ادامه داد: زمانی که ۲۳ درصد از جمعیت کشور در یک درصد وسعت خاکی کشور متمرکز می‌شوند یعنی از تمامی خط قرمزهای محیط زیست عبور کرده‌ایم و امکان بازپروری آن نیز وجود ندارد چراکه نه با چهار سد آبی بلکه هر سد دیگری نیز بزنیم امکان تامین آب برای شهر تهران با این جمعیت و وسعت وجود ندارد و ما هم زمین و هم هوا را آلوده کرده‌ایم.

شهردار تهران می گوید: محیط زیست را به شرایط سخت و غیرقابل برگشت رسانده‌ایم و شهر تهران علاوه بر این چالش بزرگ محیط زیستی مشکلات دیگری نیز در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیز دارد که بخشی از آن مشکلات مختص شهر تهران نیست و تمامی کلان‌شهرهای دنیا با این مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند.

شهر تهران از نظر زمین‌لرزه جزء مناطق پرزیان (۸ تا ۱۰ درجه مرکالی) به شمار می‌آید گسل‌هایی که در تهران و حومه تا شعاع ۱۵۰ کیلومتری مرکز شهر قرار دارند، عبارتند از گسل مشاء، گسل شمال تهران، گسل ری، گسل طالقان، گسل ایوانکی و گسل ایپک که بررسی رفتار آن‌ها حایز اهمیت است.

شهر تهران، به طور پیوسته در معرض خطر سیل قرار دارد. از دلایل اصلی این موضوع، می‌توان اختلاف ارتفاع زیاد، شرایط اقلیمی خاص، وجود رودخانه‌های فراوان مانند رود کرج، رود دربند، رود چیتگر و مسیل‌های متعدد و قرارگرفتن شهر تهران در پای کوه را نام برد و همچنین در شهر تهران، ۱۲ حوزه آبریز بالادست مسلط بر آب و ۱۴ کیلومتر نوار مولد سیل از دارآباد تا غرب دره فرحزاد وجود دارد.

شهر تهران که امروزه با بلایایی مانند سیل و زلزله و مشکل بحران آب روبه رو است و با توجه به اتفاقات اخیری که شهرداری نتوانسته به درستی در رفع حوادث عمل کند اگر توزیع آب را هم به دست بگیرد چگونه در آن عمل خواهد کرد. 

بیست آبان ماه سال جاری بود که بابک نگاهداری رئیس مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران از "لایحه مدیریت آب های سطحی به شورای شهر می رود" خبر داد و گفت: شهرداری تهران در خصوص مصرف بهینه آب و آب های سطحی تصمیم دارد لایحه ای را به شورای شهر تهران تقدیم کند.

وی با بیان اینکه مرکز مطالعات چند پروژه شاخص را در خصوص مدیریت بحران آب در دست بررسی دارد، افزود: یک نشست هم اندیشی مشترک با وزارت نیرو در دستور کار داریم تا بتوانیم به یک الگوی مدیریت هماهنگ در خصوص مدیریت بحران آب برسیم و بتوانیم بحران آب را مهار کنیم.

نگاهداری با تاکید بر اینکه با برقراری ارتباط نزدیک با مردم می‌توانیم در خصوص مدیریت بحران آب، از ظرفیت های بسیاری استفاده کنیم، تصریح کرد: جذب عموم مردم برای مشارکت در مهار بحران در دستور کار جدی شهرداری تهران و مرکز مطالعات قرار دارد.

این روزها با افزایش شهر نشینی و کاهش بارندگی خشکسالی چند سالی است که کشور را با بحران آب و آلودگی هوا رو به رو کرده است.

به گزارش یک سایت خبری، پرویز کردوانی با بيان اینکه منابع آب هر کشور و منطقه ثبات دارد و براساس ميزان بارندگی تامين می‌شود، گفت: با افزایش جمعيت توسعه علم و تکنولوژی ،بالا رفتن سطح فرهنگ ، بهداشت افراد و زندگی شهرنشينی مصرف آب افزایش میابد و این مصرف بيشتر قطعا آلودگی بيشتری را نيز دربرخواهد داشت.

استاد دانشگاه تهران و کارشناس بيابان‌شناسی با اشاره به اینکه استفاده از فاضلاب و تصفيه آن یکی از راه‌های کاهش کم آبی است که در دنيا از آن استفاده شده است٬ افزود: کم آبی و کمبود آب با بحران آب مقوله متفاوتی هستند اگر رویه مصرف آب در کشور با همين شيوه ادامه یابد در ۴۰ سال آینده با بحران آب مواجه می شویم پس بهتر است از هم اکنون به فکر تصفيه آب فاضلاب و استفاده از آن باشيم.

کردوانی با اشاره به اینکه اگر با این روند در مصرف آب زیاده روی کنيم شاید در آینده نه چندان دور حتی آب فاضلاب تصفيه شده نيز گيرمان نياید٬ تاکيد کرد: برای تامين آب شرب تهران چندین شهر و شهرستان درحال نابودی هستند تا آب شرب تهران و شهرنشينان تهرانی تامين شود. آب فاضلاب آب تميزی است که شاید نو نباشد اما استفاده از آن یکی از شيوه های مبارزه با بحران آب است.

وی با اشاره به اینکه در هيچ کجای کشورمان در فصل تابستان مازاد آب نداریم٬ گفت: متاسفانه به دليل سياست‌های غلط و تامين آب شرب برخی از شهرها و مناطق کشور کلنگ نابودی بسياری از شهرها و روستاها برزمين زده شده است. شهر تهران که هيچ رودی ندارد هيچ وقت مشکل آب شرب نداشته است چراکه وزارت نيرو آب مورد نياز را به هر طریق ممکن تامين می‌کند و تهرانی ها با اصراف در مصرف بدون توجه به اینکه این آب از کجا آمده است بر این بی آبی دامن میزنند. آب شرب تهران با گدایی و جدال نابرابر به هر طریقی تاکنون تامين شده است.

کردوانی با اشاره به اینکه با مدیریت در تامين آب می‌توانيم نه تنها از مصرف بی رویه آب بلکه از هدر رفت آب نيز جلوگيری کنيم، افزود: ۳۰ درصد از آب شرب تهران تنها به دليل لوله های پوسيده هدر می‌رود چراکه لوله کشی در تهران در سال ۲۷ انجام شده و هم اکنون بسياری از لوله های شهر پوسيده اند. این پوسيدگی مشکلات زیادی را برای مصرف بيش از اندازه آب از سویی و ساکنان شهر تهران ایجاد کرده است.

شهر تهرانی با توجه به جمعیت 11 میلیونی و مصرف زیاد آب توسط شهروندان دیگر شهر های کشور را با کمبود آب رو به رو کرده است.

حمیدرضا جانباز مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور آذرماه سال گذشته در گفت و گوی ویژه ی خبری با توجه به جمعیت زیاد شهر تهران گفت: استان تهران یک چهارم آب کل کشور را مصرف می کند.

وی با بیان اینکه مشترکانی که الگوی مصرف آب را رعایت نکنند مازاد میزان مصرف را جریمه می شوند، تاکید کرد: الگوی مصرف در کشور 22 متر مکعب و در تهران 20 مترمکعب به ازای هر نفر است.

جالب است بدانید که امروزه به دلیل ساخت و سازهای فراوان در شهر، سیمان جای خود را با خاک عوض کرده و باعث شده که نفوذ پذیری آب در خاک غیرممکن شود.

عطایی مدیرکل معاونت خدمات شهری شهرداری تهران با تاکید بر اینکه در زمان های گذشته آب ها به سطح زمین نفوذ پیدا می کرد، گفت: اکنون حتی یک نقطه خاکی هم در شهر وجود ندارد به همین دلیل همه آب ها در سطح معابر رها می شود چراکه آب در تهران نفوذ ناپذیر است.

وی با بیان اینکه امروزه حتی ریشه های درختان هم نمی توانند از آب باران استفاده کنند، تاکید کرد: برای بر طرف کردن این امر تمهیدات ویژه باید انجام شود و آب های باران را در شمال شهر جمع آوری کرده و به استفاده های کشاورزی برسانیم اما به دلیل ضعف هایی که وجود دارد ما آب باران را به راحتی از دست می دهیم.

امروزه با توجه به ضعف هایی که در مدیریت شهری وجود دارد مردم با بحران آب دست و پنجه نرم می کنند و اگر این روند ادامه دار شود شاید در سال های آتی آبی هم برای نوشیدن نداشته باشیم.

گزارش از مینا افسریان