کافه کتاب/ 154
کارگاه داستان‌نویسی نمی‌تواند نویسنده مطلق بسازد
تربیت یک نویسنده خوب به تلاش خود او بستگی دارد و تعداد محدودی از این همه متقاضی می‌توانند این مسیر را ادامه بدهند. ما فقط به متقاضیان کمک می‌کنیم که چطور ننویسند و اینکه چطور بنویسند به عهده خودشان است.
حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ محمدرضا گودرزی نویسنده و منتقد و برگزارکننده جلسات داستان‌نویسی است. وی سال‌ها در کانون ادبیات ایران، فرهنگسراهای اشراق، ارسباران، فردوس و بسیاری از خانه‌های دیگر جلسات داستان‌خوانی برگزار کرده است.
نقد ادبیات داستانی او در بین علاقه‌مندان به داستان قابل اعتناست. چرا که اغلب نقدهای وی نسبت به هم صنفان او بسیار اصولی، متکی بر دانش و اطلاعات خوب او در زمینه داستان‌نویسی همچنین تحلیل، جمع‌بندی و دانش متفرقه او در حوزه روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و دیگر علوم وابسته است.
در ادامه گفتگوی ما را با این نویسنده و منتقد ادبی می‌خوانید:
*آقای گودرزی در ابتدا برایمان بگویید چه عاملی ذهن شما را تشویق به نوشتن می‌کند؟
همه آن اتفاقات عامیانه‌ای که در اطرافمان رخ می‌دهد. همان مسائل واقعی که تخیل را برمی‌انگیزد، مثل دیدن یک تصویر یا فیلم و یا خواندن یک کتاب و ... هر چیزی که با آن مواجه می‌شویم، جرقه‌ای برای نوشتن و خلق کردن اثر است.
*چه تعریفی از یک نویسنده دارید؟
نویسنده کسی است که با نوشتن به آرامش ذهنی می‌رسد؛ البته دسته‌ای دیگر از نویسندگان کسانی هستند که احساس می‌کنند باید مباحث و مسائل مربوط به جامعه و انسان را به رشته تحریر درآورند. به طور کلی نویسنده کسی است که دغدغه نوشتن دارد. دغدغه‌ای که شامل ابعاد روانشناختی فردی و اجتماعی دارد.
*از نظر شما هر انسانی می‌تواند نویسنده باشد یا نویسندگی مختص افرادی با ویژگی‌های خاص است؟
هر کسی از سنین پایین دارای استعدادهای شگرفی است؛ اما اینکه چطور آن‌ها را شناسایی کند و پرورش دهد بستگی به تلاش خودش دارد. همچنین مسائل جامعه، محیط زندگی و وضعیت اقتصادی در کنار پشتکار مداوم و بهره‌گیری از استعدادها بسیار حائز اهمیت است و در آخر تفکر عمیق است که باید در کنار نوشتن لحاظ شود؛ زیرا نوشتن صرف ارزش خواندن ندارد.
*یکی از ارکان نویسندگی آگاهی و دانش است. از نظر شما نویسندگان ما آگاهی و دانش کافی را دارند؟
دانش و آگاهی یک امر نسبی است؛ البته زمانی که نویسنده شروع به نوشتن می‌کند تازه به این می‌رسند که آیا نسبت به موضوع مربوطه آگاهی و دانش لازم را دارند یا نه؟ به طور طبیعی این نیاز با مطالعه برطرف می‌شود. اما متاسفانه اکثر نویسنده‌های ما آگاهی همه جانبه برای نوشتن را ندارند.
*شما به عنوان کسی که کارگاه داستان‌نویسی برگزار می‌کنید، آیا به آینده نوقلمان در این کارگاه‌ها امیدوار هستید؟
اگر کسی فکر می‌کند کارگاه داستان‌نویسی می‌تواند یک نویسنده مطلق بسازد، سخت در اشتباه است. تربیت یک نویسنده خوب به تلاش خود او بستگی دارد و تعداد محدودی از این همه متقاضی می‌توانند این مسیر را ادامه بدهند. ما فقط به متقاضیان کمک می‌کنیم که چطور ننویسند و اینکه چطور بنویسند به عهده خودشان است.
*همیشه چه نکته‌ای را به شاگردان و خود گوشزد می‌کنید؟
من معمولا سه نکته را به آن‌ها گوشزد می‌کنم: اول اینکه خیلی مطالعه کنند؛ به عنوان مثال اگر می‌خواهند داستان کوتاه بنویسند، باید بیشتر داستان کوتاه بخوانند و اگر می‌خواهند رمان بنویسند باید بیشتر رمان بخوانند. نکته دوم این است که کسی که می‌خواهد نویسنده شود، باید روزانه حداقل یک ساعت بنویسد و سعی کند با نوشتن مستمر ارتباط میان ذهن و قلم قطع نشود؛ و در نهایت بر پدیده‌های اطراف خود و مسائل زندگی به دقت بنگرد.
*نقطه عطف یا برگ برنده داستان نویسی چیست؟
برگ برنده در دست کسی است که پشتکار مستمر داشته باشد.
*به عنوان سوال پایانی در حال حاضر کتابی آماده چاپ دارید؟
یک داستان کوتاه به عنوان «چه کسی بود صدا زد بنجی» از سوی انتشارات ثالث و مجموعه داستان «بگذار برسانمت» توسط نشر ققنوس به زودی روانه بازار کتاب می‌شود.
گفتگو از: اکرم رضایی ثانی
انتهای پیام/
