بهرام صلواتی مدیر رصد خانه مهاجرت ایران در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: نـرخ بازگشـت متخصصـان و فارغ‌التحصیلان ایرانـی بـه داخـل کشـور از سـال ۲۰۱۵ تـا سـال ۲۰۲۱ رونـد صعـودی و قابـل توجهـی داشـته اسـت.

او افزود: به صورتی که بـر اسـاس آمـار اخذ شـده از معاونـت علمـی- فناوری ریاسـت جمهـوری، جمعیت متخصصان بازگشـته به کشـور از سـال ۱۳۹۵ تا فروردین ۱۴۰۰ جمعـا بـه ۱ ٬ ۹۸۹ نفر (به صـورت تجمعی) رسـیده اسـت که این میـزان از جمعیـت متخصصان بازگشـتی به کشـور در دوران اخیـر علی‌رغم تحولات اقتصادی چنـد سـال گذشـته در نـوع خـود کم‌نظیر اسـت. افزایـش جمعیـت دانشـجویان بین‌المللی در داخل کشـور و همچنیـن نـرخ بازگشـت متخصصان ایرانی باعـث ارتقاء شـاخص خالص چرخش نخبگان ایرانی از تـراز ۰/۳۹ - در سـال ۲۰۱۰ به ۰/۲۴ - در سـال ۲۰۱۸ شـده اسـت.

صلواتی تصریح کرد: ایران از میان ۱۵۰ کشور، ۸۷ امین کشور از نظر جذابیت برای مهاجرت افراد سایر کشور‌ها به ایران و ماندن اتباع خود در داخل است. رتبه ایران برای برای جذب استعداد‌ها از خارج و ماندن استعداد‌های خود در داخل کشور ۷۸ (از میان ۱۰۹ کشور) و برای جذب جوانان از خارج و ماندن جوانان خود در داخل کشور، جایگاه ۷۷ ام را در میان ۱۵۰ کشور داراست.

مدیر رصد خانه مهاجرت ایران تاکید کرد: کسب آمادگی برای جذب و بکارگیری دانشجویان بین‌المللی؛ در دو دهه اخیر تعداد دانشجویان بین‌المللی در جهان از ۱/۲ میلیون نفر در سال ۲۰۰۰ به حدود ۵/۵ میلیون نفر در سال ۲۰۱۸ رسیده و کشور‌های مختلف در یک رقابت جدی، برنامه‌های بلندپروازانه‌ای برای جذب دانشجویان بین‌المللی تدارک دیده‌اند.

صلواتی بیان کرد: در کشور ما نیز جمعیت دانشجویان خارجی از حدود ۵.۵۰۰ هزار نفر در سال ۱۳۹۰ به حدود ۴۴.۳۰۰ هزار نفر در سال ۱۳۹۹ رسیده است که نشان از درک اهمیت جذب دانشجویان بین‌المللی و حضور فعال در این بازار رقابتی است. با این وجود، نوعی خلاء راهبرد کلان ملی به عنوان یک مانع جدی در مسیر جذب دانشجویان بین‌المللی و استفاده حداکثری از منافع این بازار مشاهده می‌شود.

تحصیل بیش از ۵/۵ میلیون دانشجو در خارج از کشور در سال ۲۰۱۸

او گفت: در سال ۲۰۱۸ بیش از ۵/۵ میلیون دانشجو در خارج از کشور خود در مقاطع تحصیلی مختلف مشغول به تحصیل بوده‌اند و تخمین زده می‌شود که این رقم تا سال ۲۰۳۰ به بیش از ۱۰ میلیون نفر برسد. هرچند که همه گیری ویروس کرونا به عنوان یک شوک مقطعی جا به جایی دانشجویان بین‌المللی را با کندی همراه کرد و موجب افت در ثبت نام‌های بین‌المللی و به تبع آن وارد شدن زیان مالی به دانشگاه‌هایی شد که وابستگی زیادی به دانشجویان بینالمللی دارند. اما انتظار میرود که با عادی شدن اوضاع روند جا به جایی دانشجویان بین المللی به مدار صعودی خود بازگردد. البته این احتمال وجود دارد که در کنار آموزش حضوری جا به جایی دانشجویان بینالمللی با اشکال جدید و مختلفی از جمله آموزش آنلاین و جا به جایی مجازی ادامه پیدا کند و این تغییر ً به دوره صرفا همه گیری ویروس کرونا محدود نماند.

صلواتی تاکید کرد: در سال ۲۰۱۸ تعداد کل دانشجویان جهان در بخش آموزش عالی ۲۲۷ میلیون نفر بوده است که دانشجویان بینالمللی تنها ۲/۴ درصد از این جمعیت را شامل می‌شوند. تعداد دانشجویان بینالمللی طی بازه زمانی ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۸ با افزایشی ۲/۵ برابری همراه بوده است. در سال ۲۰۱۸ بیش از ۵/۵ میلیون دانشجو در خارج از کشور خود در مقاطع تحصیلی مختلف مشغول به تحصیل بوده اند.

مدیر رصد خانه مهاجرت ایران افزود: بـا توجه به اینکه مهمترین کشـور‌های میزبان دانشـجویان بینالمللـی از جملـه ایـاالت متحـده آمریـکا، بریتانیـا، کانادا در آمریـکای شـمالی و اروپـای غربـی قرار دارنـد، بنابراین منطقـه آمریـکای شـمالی و اروپـای غربـی به صـورت تاریخی محبوبتریـن مقصـد دانشـجویان بین‌المللی می‌باشـند. در سال ۲۰۱۸ میلادی ۵۱ درصد از دانشجویان کشور‌های این منطقه را به عنوان مقصد تحصیلی خود انتخاب کردهاند. آسیای شرقی و اقیانوسیه مقصد پر طرفدار بعدی دانشجویان بین‌المللی است. در سال ۲۰۱۸ حدود ۲۱ درصد دانشجویان کشور‌های این منطقه را به عنوان مقصد تحصیلی خود انتخاب نموده اند.

صلواتی بیان کرد: با توجه به اینکه مهم‌ترین کشور‌های دانشجوفرست جهان یعنی چین و هند در شرق آسیا قرار دارند، در نتیجه ۲۷ درصد از کل جمعیت دانشجویان بین‌المللی در جهان (حدود ۱/۵ میلیون نفر) از کشور‌های شرق آسیا و اقیانوسیه تأمین میشوند. اگرچه میزان دانشجوفرستی در همه مناطق با افزایش همراه بود است، اما این افزایش نسبت به سال ۲۰۱۰ در میان منطقه آسیای مرکزی (حدود ۱۰۰ درصد رشد) و کشور‌های عربی (۸۵ درصد رشد) بیشتر بوده است.

بیشتر بخوانید

• کدام کشور‌های جهان بیشترین دانشجویان بین المللی را دارند؟
• آخرین آمار از مهاجرت دانشجویان ایرانی طی دهه گذشته

انتهای پیام/