به گزارش
حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ دوازدهمین دوره جشنواره نقد کتاب عصر امروز برگزیدگان خود را در پژوهشگاه فرهنگ و هنر و معماری جهاد دانشگاهی معرفی کرد.
سید عباس صالحی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: جشنواره نقد کتاب فرصتی برای بازخوانی آنچه که در حوزه مکتوب ما از زاویه نقد میگذرد است.
وی ادامه داد: نقد را میتوان با کارکردهای فرهنگ و فرهنگ مکتوب تعریف کرد و نقد دریچهای برای گفتگو است. پس جامعهای که نقد در آن صورت نمیگیرد از یکی از دریچههای گفتگو محروم است و جامعهای که در آن نقد وجود دارد یعنی فرصتهای گفتگوی بیشتری دارد.
معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار داشت: نقد فرصتی است که زایشهای علمی و فرهنگی را میسر میکند و جامعهای که نقد علمی و فرهنگی کمتری دارد فرصتهای کمتری برای زایشهای علمی و فرهنگی دارد.
صالحی ادامه داد: نقد فضایی است که تا آسیبهای اجتماعی کاهش پیدا کنند زیرا فرهنگ ما در شرایط معاصر آسیبهای متنوعی دارد و جشنوارههایی چون جشنواره نقد کتاب فرصتی است تا بتوانیم این آسیبها را کاهش بدهیم.
معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: حوزه فرهنگ مکتوب ما آسیبزده شده و گرفتار سرقت و بیهویتی است به گونهای که به راحتی نامها جا به جا میشوند و سرمایه افراد به تاراج میرود.
صالحی افزود: دلالی اجتماعی که به معنای به تاراج بردن سرمایه دیگران است در حوزه دانش و فرهنگ رواج یافته و دلالی علمی به معنای تاراج سرمایههای علمی دارندگان دانش و فرهنگ است.
معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: امروزه اخلاق علمی مغلوب اخلاق سوگیرانه شده و فرهنگ مکتوب ما گرفتار کماخلاقی است.
صالحی تصریح کرد:البته وجود آسیبهایی چون کماخلاقی و بیروشی به آن معنا نیست که اتفاقات خوب فرهنگ مکتوب نادرند و داشتهها کم میبینیم اما نداشتهها پر و فراواناند.
صالحی افزود: نقد در حوزه مکتوب میتواند کمک کند که آسیبهای فرهنگ مکتوب کاهش یابند یا حداقل افزایش پیدا نکنند.
وی گفت: کارکرد دوم جشنواره نقد کتاب، نقد، نقد است که خود مقدمهای برای رویش نقد است و ما در این حوزه هم در مسیر اتفاقات جشنواره نقد میتوانیم به مسیر نقد راه پیدا کنیم.
معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار داشت: علیرغم اینکه ما در حوزه فرهنگ مکتوب شاهد افزایش ده هزار عنوانی کتاب بودهایم اما آمار نقدها در فراخوانهای دوازدهگانه جشنواره نقد کتاب افزایش نیافته و این همان نقد نقد است.
صالحی افزود: وظیفه جشنواره نقد کتاب این است که ببیند در چه حوزه هایی نقد نداریم یا نقد جدی نداریم و انتظار ما از برگزار کننده این جشنواره هم این است که در جهت نقد نقد گام بردارند و به ما بگویند که هماکنون نقد در کجا قرار دارد و به تحلیل درستتر در هر حوزهای کمک بکنند.
نقد همواره سازنده استقانعیراد نماینده برگزیدگان جشنواره نقد کتاب در بخش دیگری از اختتامیه دوازدهمین جشنواره نقد کتاب گفت: جلسه نقد کتاب معمولا در دانشگاهها فضای دلنشینی نیست و با دلخوریها، فاصلهها و ایجاد دشمنیها همراه است و این به آن دلیل است که فرهنگ نقد در جامعه ما جای نیفتاده و گاهی فضای نقد فضای نان قرض دادن به هم است و گاهی دیگر فضای دشمنی و دشمن خوبی است پس به نظر من باید از این تعریف فاصله بگیریم و به کارکرد واقعی نقد بپردازیم.
وی ادامه داد: بسیاری از پژوهشهای خلاق از همین نقد سرچشمه میگیرند پس اگر در حوزهای نقد انجام نمیشود باید بدانیم که آن حوزه دچار خشکیدگی شده و در اصل امروزه نقد قدرت ایجابی و زایایی دارد و امکانات تازهای را کشف میکند.
جلیسه: تنها ۶۳۰ کتاب از ۷۲ هزار عنوان منتشره در سال نقد و بررسی میشوندمجید غلامی جلیسه مدیرعامل خانه کتاب نیز در سخنانی با اشاره به برگزاری جشنوارههای متعدد در حوزه کتاب گفت: یکی از آفات جدی جشنوارههای کتاب روزمرگی است. متأسفانه با وجود برگزاری این جشنوارهها اتفاق خاصی در حوزه کتاب نمیافتد. شاید مهمترین دلیل دچار شدن به روزمرگی نبود اراده جدی از سوی مسئولان این جشنوارهها باشد، چرا که معمولاً میخواهند طبق برنامهای روتین اقدام به برگزاری میکنند.
وی افزود: ما در خانه کتاب طی دو سال گذشته به دنبال دوری روزمرگی از جشنوارهها بودیم، چه در کتاب سال و چه جشنواره نقد کتاب. در این راستا در دوازدهمین دوره دو ویژگی مهم نسبت به دورههای گذشته داشتیم. حضور سید حسن اسلامی اردکانی به عنوان منتقد صاحبنام کمک کرد تا وضع علمی جشنواره را تحول بخشیم، از این رو در این دوره دغدغهای به لحاظ کیفی و داوری نداشتیم.
جلیسه تصریح کرد: همچنین امسال تلاش کردیم جشنواره را به شیوه الکترونیک برگزار کنیم، کما اینکه 50 درصد ساز و کار جایزه کتاب سال نیز به شکل الکترونیک اجرا میشود. در جشنواره این اتفاق امسال به نحو شایستهای رخ داد و باعث شد که ما از همه ظرفیتهای موجود استفاده کنیم. نیازی به حضور فیزیکی داوران در دبیرخانه جشنواره نبود و در واقع به نوعی مرکز زدایی کردیم.
وی از تغییر قابل توجه در دوره سیزدهم جشنواره نقد کتاب خبر داد و گفت: برای دوره سیزدهم با توجه به زیرساختهای موجود، از فردا ثبت نام را آغاز خواهیم کرد. فاصله فراخوان امسال تا داوری سه ماه بود اما ما میتوانیم این فاصله را بیشتر کنیم تا داوران نسبت به بررسی آثار اقدام کنند.
مدیرعامل خانه کتاب افزود: در سال حدود 72 هزار عنوان کتاب منتشر میشود، که در مقابل آن جلسات نقد و تعداد منتقدان بسیاراندک است، البته در معاونت فرهنگی ارشاد طی دو سال گذشته اراده جدی برای توسعه فضای نقد وجود داشته است. از همین رو در خانه کتاب و سرای اهل قلم حدود 300 تا 400 جلسه نقد کتاب در سال برگزار میشود. مجموعه مجلات نقد کتاب ما در خانه کتاب 13 جلد است و 80 درصد محتوای این مطالب نقد کتاب است. این فصلنامهها امکانی را فراهم میکنند تا از لحاظ کمی و کیفی از نقد کتاب مطلع باشیم.
وی ادامه داد: اگر بخواهیم بررسی دقیقی داشته باشیم تعداد مقالهها نسبت به آثار منتشر شده پایین است. با توجه به رقم انتشار کتاب یعنی 72 هزار عنوان، تنها 630 عنوان کتاب مورد نقد و بررسی و ارزیابی همهسویه قرار میگیرد. در سال حدود هزار نقد شفاهی وجود دارد که البته باز هم نشان از خلاء در حوزه نقد دارد. در واقع به ازای هر 150 عنوان کتاب یک منتقد داریم.
بر این اساس برگزیدگان این جشنواره به شرح زیر هستند:
کلیات و اطلاعرسانی در این حوزه یک اثر برگزیده شناخته شد:
«تأملی بر سهم مؤلف در نگارش کتابهای تألیفی: موردپژوهی کتاب مدیریت ارتباطات برای کتابداران و متخصصان اطلاعرسانی»، مظفر چشمه سهرابی، فصلنامه نقد کتاب اطلاعرسانی و ارتباطات، شماره ۱ و ۲، بهار و تابستان ۱۳۹۳.
میراثپژوهی در این حوزه دو اثر به طور مشترک شایستهتقدیر شناخته شد:
«نقدی بر تصحيح تازۀ خزانۀ عامره»، مهدی رحیمپور، فصلنامه نقد کتاب میراث، سال اول، شماره ۳ و ۴، پاییز و زمستان ۱۳۹۳.
«نقدی بر چاپ تازۀ التنوير فیالطب»، علی صفری آق قلعه، گزارش میراث، سال هشتم، شماره ۱ و ۲، فروردین و تیر ۱۳۹۳
فلسفه، کلام و عرفان الف) فلسفه اسلامی
در این حوزه یک اثر برگزیده شناخته شد:
«تحلیل نظریههای علم دینی و آزمون الگوی حکمی ـ اجتهادی در تولید علوم انسانی»، سید محمدتقی موحدابطحی، فصلنامه نقد کتاب کلام، فلسفه و عرفان، سال اول، شماره ۱و ۲، بهار و تابستان ۱۳۹۳.
ب) کلام
در این حوزه دو اثر به طور مشترک شایستهتقدیر شناخته شد:
«از شمسالدین کشی تا ابن رُشد شیعی!، بررسی کتاب شیعهشناسان غربی و اصول اعتقادات شیعه دوازده امامی»، حمید عطائینظری، آینه پژوهش، سال بیست و پنجم، شماره ۲، خرداد و تیر ۱۳۹۳.
«خاستگاههای فلسفه دین در ادیان ابراهیمی»، بهنام اکبری، فصلنامه نقد کتاب کلام، فلسفه و عرفان، سال اول، شماره ۳ و ۴، پاییز و زمستان ۱۳۹۳.
دین الف) علوم قرآنی و حدیث
در این حوزه یک اثر شایستهتقدیر شناخته شد:
«بررسی و نقد مبانی قرآنی احمد صبحی منصور در انحصار منبعیت قرآن با تأکید بر کتاب القرآن و کفی مصدر التشریع الاسلام»، راضیه مظفری و مجید معارف، پژوهشنامه ثقلین، دوره اول، شماره ۱، بهار ۱۳۹۳.
ب) کلیات اسلام
در این حوزه یک اثر شایستهتقدیر شناخته شد:
«بررسی کتاب اندیشه اسلامی ۱»، غلامرضا کسایی و جلال رحیمیان، اندیشه دینی، شماره ۵۱، دوره ۱۴، تابستان ۱۳۹۳.
علوم اجتماعی الف) جامعهشناسی
در این حوزه یک اثر شایستهتقدیر شناخته شد:
«بازنمایی جامعهشناسی عینیتگرا در کالبد جامعهشناسی انتقادی»، محمد امین قانعیراد، فصلنامه نقد کتاب علوم اجتماعی، سال اول، شماره ۱ و ۲، بهار و تابستان ۱۳۹۳.
ب) ارتباطات
در این حوزه یک اثر شایستهتقدیر شناخته شد:
«قدرت ارتباطات یا قدرت اطلاعات نقدی بر نظریه قدرت شبکهای مانوئل کاستلز، عبدالرسول دیوسالار، فصلنامه نقد کتاب اطلاعرسانی و ارتباطات، سال اول، شماره ۳ و ۴، پاییز و زمستان ۱۳۹۳.
زبان
الف) زبانشناسی
در این حوزه یک اثر شایستهتقدیر شناخته شد:
نقد و معرفی ردهشناسی زبانهای ایرانی»، محمد راسخ مهند، نشریه زبانها و گویشهای ایرانی ـ ویژهنامه نامه فرهنگستان، شماره ۴، پاییز ۱۳۹۳.
ب) زبانهای باستانی
در این حوزه یک اثر شایستهتقدیر شناخته شد:
«نقد و بررسی ترجمه صادق هدایت از زند وهومن یسن»، سیمین دخت گودرزی، فصلنامه پژوهشهای نقد ادبی و سبکشناسی، شماره ۱۵، بهار ۱۳۹۳.
علوم و فنون الف) تاریخ علم
در این حوزه یک اثر برگزیده شناخته شد:
«کی گوش میکند به سروش پیام ما، یونس کرامتی، فصلنامه نقد کتاب علوم محض و کاربردی، سال اول، شماره ۳ و ۴، پاییز و زمستان ۱۳۹۳.
ب) زیستشناسی
در این حوزه یک اثر شایستهتقدیر شناخته شد:
«تلاش جوانان ایرانی برای معرفی شگفتیهای سرزمین مادری»، حسن سالاری، فصلنامه نقد کتاب علوم محض و کاربردی، سال اول، شماره ۳ و ۴، پاییز و زمستان ۱۳۹۳.
هنر در این حوزه یک اثر شایستهتقدیر شناخته شد:
«اول و آخر تویی ما در میان: مروری بر کتاب تاریخ پارچه و نساجی در ایران»، پروین بابایی، فصلنامه نقد کتاب هنر، سال اول، شماره ۳ و ۴، پاییز و زمستان ۱۳۹۳.
ادبیات فارسی الف) متون کهن
در این حوزه دو اثر به طور مشترک برگزیده شناخته شد:
«اهمیت تلفظ برخی از واژهها در تصحیح بیتهایی از شاهنامه»، وحید عیدگاه طرقبهای، گزارش میراث، سال هشتم، شماره ۱ و ۲، فروردین و تیر ۱۳۹۳.
بررسی و نقد هفت تصحیح دیوان حافظ، سعید لیان، نامه فرهنگستان، سال سیزدهم، شماره ۳، بهار ۱۳۹۳.
ب) نقد ادبی
در این حوزه یک اثر شایستهتقدیر شناخته شد:
«تاریخگرایی نو: بررسی کتاب تاریخ بیهقی در بوته نقد جدید»، قدسیه رضوانیان، فصلنامه تخصصی نقد ادبی، سال هفتم، شماره ۲۵، بهار ۱۳۹۳.
ادبیات داستانی در این حوزه یک اثر شایستهتقدیر شناخته شد:
«فراداستان تاریخنگارانه؛ مطالعه موردی: مارمولکی که ماه را بلعید»، غلامرضا پیروز، قدسیه رضوانیان و سروناز ملک، ادبپژوهی، شماره ۲۷، بهار ۱۳۹۳.
ایران و اسلام در این حوزه یک اثر شایستهتقدیر شناخته شد:
«سُلی شاهوار، گاد گیلبار و بوریس موروزوف: بهائیان ایران، جنوب خزر و قفقاز»، سید مقداد نبوی رضوی، فصلنامه نقد کتاب ایران و اسلام، سال اول، شماره ۱ و ۲، بهار و تابستان ۱۳۹۳.
تاریخ و جغرافیا در این حوزه دو اثر به طور مشترک برگزیده شناخته شد:
«کاربرد منابع در کتاب درسی تاریخ معاصر ایران سال سوم دبیرستان، مطالعه موردی درس ۱۰ و ۱۱»، محمد گودرزی، فصلنامه نقد کتاب تاریخ، سال اول، شماره ۳ و ۴، پاییز و زمستان ۱۳۹۳.
«نقد و بررسی وضعیت سیاسی خراسان در دوره جانشینان نادر»، محسن رحمتی، فصلنامه نقد کتاب تاریخ، سال اول، شماره ۳ و ۴، پاییز و زمستان ۱۳۹۳.
کودک و نوجوان در این حوزه یک اثر شایستهتقدیر شناخته شد: «خط و رسم عاشقی: تأملی بر رسمالخط قصههای عاشقانه ایرانی»، مهدی شعبانی، فصلنامه نقد کتاب کودک و نوجوان، سال اول، شماره ۳ و ۴، پاییز و زمستان ۱۳۹۳.
بخش جنبی در این دوره از جشنواره نقد کتاب قاسم هاشمینژاد به پاس سالها فعالیت در عرصه نقد به عنوان منتقد پیشکسوت و مسعود راستیپور به عنوان منتقد جوان، شایستهقدردانی شناخته شد. همچنبن نشریه «نگاه نو» به پاس بیست و پنج سال فعالیت در حوزه فرهنگی و هنری با نگاه ویژه به کتاب و نقد کتاب به عنوان نشریه شایستهقدردانی شناخته شد.
برای آگاهی از آخرین اخبار و پیوستن به کانال تلگرامی باشگاه خبرنگاران جوان اینجا کلیک کنید. انتهای پیام/