به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران؛ برخی کلمات در زبان فارسی وجود دارند، که در اصطلاح به آن مشتق-مرکب می‌گویند. این دسته از کلمات از ترکیب دو اسم و یک میانوند ساخته شده‌اند. از نمونه‌های این کلمات می‌توان به کلمه «کشاکش» اشاره کرد. البته گاهی در این دسته از کلمات به جای اسم‌، بن فعل‌های ماضی و مضارع نیز به‌کار می‌رود. این نوع ترکیب اسم تنها به زبان امروز اختصاص ندارد و می‌توان رد پای آن را در فارسی دری نیز جستجو کرد. حال باید دید در بین معادل‌های کلماتی چون «پلمب»، «دکوراتور» و «روتوش» چنین کلماتی دیده می‌شود؟

1- «پلمب»‌: معادل «مهر و موم» را برای این کلمه قرار داده‌اند. این کلمه از ترکیب دو اسم و یک میانوند تشکیل شده است و می‌توان آن را در ردیف اسم‌های مشتق-‌مرکب قرار داد. این کلمه در قدیم به عنوان یک اصطلاح وجود داشته است و پادشاهان پایان نامه‌های خود را در اصطلاح «مهر و موم» می‌کردند. این «مهر و موم» گاهی در امان نامه ها نیز به‌کار می‌رفت و افرادی که این امان‌نامه را داشتند می‌توانستند به راحتی از مرزها عبور کنند. این کلمه از آن جهت که به نشانه یا امضای پادشاه دلالت می‌کرد در معنای «پلمب» وضع شده است. این معادل و کلمه لاتین آن در زبان امروز به‌کار می‌روند البته در بین مردم کلمه «پلمب» رواج بیشتری دارد.

2- «دکوراتور»‌: معادل «آرایه گر» را برای این کلمه وضع کرده‌اند این کلمه از ترکیب بن فعل مضارع «آراستن» و دو پسوند «ها» و «گر» ساخته شده است.این کلمه نیز در ردیف کلمات مشتق قرار می‌گیرد و از نمونه‌های آن می توان به کلمه «آرایشگر» اشاره کرد. این معادل در زبان امروز به کار نمی‌رود و بیشتر کلمه لاتین کاربرد دارد. 

3- «رتوش»‌: معادل «پرداخت» را برای آن قرار داده اند. این کلمه بن فعل ماضی «پرداختن» است که در معنای اسم قرار داده شده است. این معادل توسط مردم به‌کار می‌رود و معنی دیگر این کلمه چون «پرداخت کردن هزینه» نیز در زبان امروز رواج دارد. هرچند گاهی اصطلاح «روتوش کردن» نیز در بین مردم استفاده می‌شود. 

انتهای پیام/